Met The Tree of Life heeft Terrence Malick een film gemaakt die groter aanvoelt dan het leven zelf. Deels surrealistische natuurdocumentaire, deels filosofisch grand narrative. Dit is een visueel meesterwerk, dat de grote vragen van het bestaan combineert met thema’s als opvoeding en rouwverwerking.
Als er iets snel duidelijk kan worden als je deze film kijkt, dan is het wel of de stijl van Malick je wel of niet ligt. Verwacht minder structuur in de plotverloop, verwacht beperkte hoeveelheden dialoog. De cinematograaf/camera director van deze film richt zich niet zozeer op die elementen, maar spant zich er meer toe in emoties te vangen en vast te houden. Emmanuel Lubezki is een waar fenomeen: dit is de man die in 2014 (Gravity), 2015 (Birdman) én 2016 (The Revenant) een Oscar won. Voor The Tree of Life bleef het bij een nominatie, maar wat mij betreft had hij in 2012 zo ook kunnen winnen. De natuurbeelden zijn ongelofelijk mooi, de (natuurlijke!) belichting maakt losse shots sprookjes op zichzelf.
Inhoudelijk zit er wel degelijk een lijn in het verhaal, ook al voelt een groot deel van wat je ziet geheel improvisatorisch aan. The Tree of Life speelt zich voor het grootste deel af in en rond 1956, en gaat over een conservatief gezien op het Texaanse platteland. Vader (Brad Pitt) en moeder (Jessica Chastain) O’Brien hadden niet verder van elkaar af kunnen staan. Hij is dominant, hard, prestatiegericht. Tegen het leven moet je vechten met de intentie te overwinnen; zeggen dat je iets niet kunt is de grootste zonde die je kunt begaan. Zij is zacht, zwijgzaam en liefdevol. Ze geeft over en vergeeft. Voor de drie jonge kinderen die Pitt en Chastain opvoeden is het leven vol vragen. De tucht die hun vader tentoonspreidt leidt tot onbegrip, maar tegelijkertijd gaan ze door hun opstandige gedrag richting hun moeder onbewust steeds meer op diezelfde vader lijken.
Zo speelt The Tree of Life met allerlei existentiële thema’s. Leven, dood en alles daartussenin. Het mooie is dat Malick zich nooit verplicht lijkt te voelen met antwoorden te komen op de vragen die hij opwerpt. Zelfs de acteurs die in de film spelen wisten niet altijd wat de essentie van hun rol was. Zo heeft Sean Penn (de oudere Jack O’Brien, terugkijkend op zijn jeugd) aangegeven tot op de dag van vandaag niet te snappen wat nu de essentie was van zijn bijrol in deze film. Voor wie zulke haast Lynchiaanse elementen niet storend vindt, zal de beeldspraak in The Tree of Life de deur openen naar een scala aan mogelijke interpretaties. Wat te denken van de sequenties aan het begin die directe toespelingen op Kubricks 2001: a Space Odyssey (1968) lijken te zijn? Wat te denken van de vele Bijbelse referenties (waaronder het boek Job als een inspiratiebron voor het personage en het verhaal van -let op de initialen- Jack O’Brien)?
Je kunt deze film dood analyseren, je kunt hem ook over je heen laten komen en je verwonderen over alles wat je ziet. Ik raad iedereen aan bij een eerste kijkbeurt dat tweede te doen.
Beoordeling: [usr 5]
Filminformatie: The Tree of Life (2011)/139 min./Genre: Drama, fantasy/Regie: Terrence Malick/Cast: Brad Pitt, Jessica Chastain, Sean Penn e.a.
Op 4 mei komt Malicks nieuwste film Song to Song uit in Nederland. Een recensie zal t.z.t. op mijn website verschijnen.
Voor de recensie van de Filmkrant (2011), zie: http://www.filmkrant.nl/_titelindex_T/6946
Blindspot-reeks: 3/12. Zie ook: https://timbouwhuis.nl/blindspot-lijst-2017-twaalf-keer-stap-diepe/
Oeh klinkt wel nice! Ik kende ‘m nog niet.
Door sommigen geprezen, maar ik heb ook meer dan genoeg negatieve reacties gelezen. Ik kan je niets beloven, maar vanuit mijn perspectief echt een aanrader. Zou em wel op een wat groter beeldformaat kijken dan dat op je laptop, als ik jou was 🙂
Ik heb deze ook nog niet gezien, maar je moet wel van Terrence Malick houden. Dat doe ik op zich wel, dus deze komt wel op het lijstje.
als dat het geval is zou the Tree of Life wel eens goed kunnen gaan bevallen:)