Sinds enkele maanden zijn mijn filmrecensies te lezen op de website http://filmblogs.nl. Op deze verzamelsite voor Nederlandse filmblogs zijn al een tijdje twee ‘estafette races’ aan de gang. De ene race draait om de beste acteurs, de andere, je raadt het al, om de beste actrices. Afgelopen week werd ik door de vorige twee deelnemers gevraagd het stokje over te nemen voor de estafette race van de acteurs. Welke acteur voeg ik toe, en wie moet helaas het veld ruimen?
Het spel
De ‘estafette races’ werken volgens een vrij eenvoudig concept. Collega-filmblogger Nostra (van http://www.defilmkijker.com) maakte een lijstje van wat volgens hem de tien beste acteurs aller tijden zijn. Hij voorzag alle keuzes van een korte motivatie, en toen konden we van start gaan…
Het idee is telkens een acteur uit de lijst te halen (voorzien van een verplichte motivatie), en die acteur te vervangen door een andere (wederom onderbouwd). Heb je dit gedaan, dan geef je het spreekwoordelijke stokje door aan een collega-blogger. Op den duur ontstaat er dan hopelijk een lijst waar filmbloggend en filmminnend Nederland enigszins tevreden over is. Naarmate het spel vorderde, is immers al wel duidelijk geworden dat smaken verschillen. Lang niet altijd waren we het met elkaar eens, en al heel wat sterke acteurs hebben het veld moeten ruimen. Wat daarentegen erg leuk is, is dat we als filmbloggers elkaars smaken, voorkeuren én blogs iets beter leren kennen. Daarnaast hebben er al heel wat leuke, levendige discussies over de lijstjes plaatsgevonden….
Vorige deelnemers
Het eerste bericht werd, zoals al gezegd, geplaatst door Nostra van de Filmkijker. In zijn post zijn verwijzingen te vinden naar een aardige hoeveelheid bloggers die in zijn voetsporen is getreden:
http://www.defilmkijker.com/2016/08/12/de-tien-beste-acteurs-estafette-race/
Wie hebben het veld al moeten ruimen? Grote namen als Daniel Day-Lewis, Philip Seymour Hoffman, Joaquin Phoenix, Leonardo Di Caprio, Gary Oldman, Jack Nicholson en Matthew McConaughey staan al even niet meer in de lijst. En dat zegt wel wat over hoe moeilijk het is een lijst met goede acteurs uiteindelijk tot tien namen terug te brengen… De opmerking rest mij dan ook dat het onderstaande vooral ook een reflectie is van voorkeur, en niet zozeer van objectieve claims. ‘Wie is het best’ is in de meeste gevallen toch eerder ‘wie is het meest populair’.
Ik werd genomineerd door Gert Verbeek en Ludo van de website ‘de Subjectivisten’. (http://www.subjectivisten.nl) De laatste toevoeging van Ludo was man van vele gezichten Max von Sydow. De post van Gert is hier terug te vinden: http://gertverbeek.com/gertverbeek.com/?p=5309#more-5309. En ook de laatste post van Ludo is terug te lezen: http://gracekellyblues.blogspot.nl/2016/08/de-tien-beste-acteurs-estafette-race.html.
Genoeg gepraat dan nu, we gaan van start met de lijst!
Wie blijven er staan?
#1 Al Pacino
Al Pacino heeft zichzelf (als acteur) onsterfelijk gemaakt door zijn iconische rol als Michael Corleone in de Godfather– films (1972, 1974, 1990). Kippenvel kreeg ik, toen ik voor de eerste keer getuige mocht zijn van Corleone’s transformatie. Van familieman en zoon tot vader en meedogenloze leider van een maffia-imperium. De worstelingen die daarmee gepaard gaan zijn vooral goed zichtbaar in The Godfather Part II (1974), een film die ik persoonlijk zelfs nog nét iets beter vind dan zijn veelgeprezen voorganger. Was het gebleven bij de rol van Corleone, dan had Al Pacino in een lijst met beste acteurs nog ter discussie kunnen staan. Maar na de eerste twee Godfathers speelde crime-icoon Pacino nog in tal van toonaangevende (misdaad-)films, waaronder Dog Day Afternoon (1975), Heat (1995), Donnie Brasco (1997) en, uiteraard, Scarface (1983). Eigenlijk ontbreekt alleen een rol in Goodfellas (1990) nog… Dat Al Pacino meer kan dan alleen criminelen vertolken, bewees hij door in Any Given Sunday (1999) een prototype motivatiespeech uit zijn hoge hoed te toveren.
#2 Robert de Niro
Ik heb een beetje een nare wansmaak bij de Niro op dit moment. De man leent zich kennelijk voor de meest wanstaltige projecten, getuige zijn rol in Dirty Grandpa (2016). Dat de man op z’n oude dag makkelijk wil verdienen kan ik ergens begrijpen, maar een iets intelligenter project behoort toch wel tot de mogelijkheden? Soit, kijk naar alles wat de Niro in het verleden heeft klaargespeeld, en alle hedendaagse kolder is snel vergeten. In het reeds genoemde tweede deel van The Godfather is de Niro een fantastische jonge Don Corleone, die neerstrijkt in het New York van de vroege twintigste eeuw. Daar bleef het niet bij: in zijn glorieperiode fungeerde De Niro in een groot aantal kwaliteitsfilms. Zijn samenwerking met regisseur Martin Scorsese springt daarbij het meest in het oog, gezien zijn rollen in Mean Streets (1973) Taxi Driver (are you talking to me?!), Goodfellas (1990), Casino (1995) en Raging Bull (1980). Mijn persoonlijke favoriet: de Niro als protagonist in Sergio Leone’s magnum opus buíten de westerns: Once upon a time in America (1984).
#3 Kevin Spacey
Dit is misschien wel mijn meest favoriete acteur van dit moment. In de tv-serie House of Cards slaagt Spacey erin een klootzak te zijn die bij iedereen geliefd is. Een meedogenloze rendementsdenker, wiens aspiraties altijd vervuld worden ten koste van anderen. En tóch zouden veel Amerikanen zonder meer op Underwood stemmen. Waar doet dat ook alweer aan denken? Ik ga er maar niet op door nu, maar daar zou ik zo een complete blogpost aan kunnen wijden.
Binnen Spacey’s filmografie was ik het meest onder de indruk van zijn rol in mindfuck-film The Usual Suspects (1995). Ook goed is Spacey in modelthriller Se7en ( ook al 1995), LA Confidential (1997) en natuurlijk American Beauty (1999). Vermeldenswaardig: Spacey in sf-thriller Moon (2009). Je ziet ‘em niet, maar hij is er wel…
#4 Tom Hanks
En als Spacey nummer één is in mijn persoonlijke favorietenlijst, dan is Tom Hanks degene die het meest in zijn nek staat te hijgen. Als een hardloper die eíndelijk op adem moet komen (run Forrest, run) of als een plots tot huurmoordenaar getransformeerde schietgraag (Road to Perdition). Ik blijf me erover verbazen in hoeveel (goede) films Hanks gespeeld heeft, en hoe hij vrijwel altijd weer weet te overtuigen. Daarnaast, hoe indrukwekkend zijn performance ook is, Hanks blijft een heel gewone man. Kom je hem op straat tegen, dan zou je sneller een kop koffie met hem gaan drinken dan met, pakweg, George Clooney (al is het alleen maar omdat je dan niet om nespresso heen kunt). Mijn Hanks-favorieten: Forrest Gump (1994), Saving Private Ryan (1998), The Green Mile (1999), The Terminal (2004), Captain Philips (2013) en onlangs Bridge of Spies (2015) en Sully (2016).
#5 Tom Hardy
Ohja, de maniak met het masker, dat was Tom Hardy (TDKR, 2012). En in The Revenant (2015) was Hardy ineens een verharde pelsjager, die in de schaduw van Di Caprio een waanzinnig sterke acteerprestatie leverde. Het is denk ik een kwestie van tijd voor Hardy meer op de voorgrond treedt, en dat is ook de voornaamste reden dat ik hem laat staan. De carrière van ‘Tommy Riordan’ Hardy (verreweg zijn sterkste rol, in Warrior) is nog pril, maar wat hij tot nu toe heeft laten zien is indrukwekkend. De volgende Nolan komt er al aan (Dunkirk), en wie weet wat er daarna nog meer moge volgen…
#6 Robin Williams
De man die onlangs de wereld der levenden verliet. Ik heb altijd respect voor Williams gehad, al is that man with the friendly face geen persoonlijke favoriet. Publieksfavorieten als The Night at the Museum (2006), Mrs. Doubtfire (1993) en Jumanji (1995) zijn leuk, maar daarmee nog niet memorabel. Meer onder de indruk was ik van een ontroerende, sympathieke bijrol in August Rush (2007). Ook Good Will Hunting (1997) kon mede door Williams op mijn goedkeuring rekenen. Omdat ik ook nog best wat Williams-films op mijn gezien-lijstje mis, krijgt de beste man het voordeel van de twijfel.
#7 Max von Sydow
Zelfs als von Sydow in een boom zit en niets doet (Game of Thrones, three-eyed raven), maakt hij nog indruk. Zijn verschijning dwingt ontzag af, zijn acteerwerk nog meer. Vandaag de dag is von Sydow naar mijn idee niet zo bekend/populair meer, maar de lijst mag ook teruggrijpen op grootheden uit het verleden. Een van de eerste films van Von Sydow was The Seventh Seal (1957), waarin hij schaakt met de Dood-en wint. Daarna zou von Sydow nog in tal van films spelen; vooral in het horrorgenre is hij sterk vertegenwoordigd. Deze Zweedse acteur treedt niet snel op de voorgrond. Eerder is hij wat deze lijst van acteurs voor de toevoeging van mijn voorganger nog niet had, maar wel verdient: een stille kracht.
#8 Michael Fassbender
Ik verklap alvast: Fassbender stond op de nominatie om de lijst te verlaten. Niet omdat het geen goede acteur is-integendeel: Fassbender is één van de beste acteurs van dit moment. Daarin zit hem echter juist het probleem. Waar Fassbender de laatste jaren een aantal sterke rollen heeft neergezet, vind ik dat hij tekortschiet om in een lijst met beste acteurs aller tijden te belanden. Magneto (de X-Men franchise) zijn we over twintig jaar wel weer vergeten, en ook met meer inhoudelijke rollen als in 12 Years a Slave (2013) en Steve Jobs (2015) heeft hij mij daarvoor niet genoeg overtuigd. Los van een lijst met beste acteurs: ik vond Fassbender onlangs sterk in The Light Between Oceans (2016) en kijk uit naar Assassin’s Creed en Alien: Covenant (beiden volgend jaar). Dat hij blijft staan, heeft hij te danken aan de overduidelijk aanwezige acteerskills- en aan het feit dat hij durft te tekenen voor rollen die hem fysiek veel kosten.
#9 Takashi Shimura
Het is wat ironisch dat The Magnificent Seven (2016) overal werd aangekondigd als een remake van de gelijknamige western uit 1960. Natuurlijk is dat wel zo, maar de basis voor die film werd nog weer eerder gelegd. En niet in het machtige Amerika, maar in Japan. Hoewel The Seven Samurai (1954) direct de enige film met Shimura is die ik heb gezien, kies ik er heel bewust voor hem tóch te laten staan. De lijst kan namelijk wel wat oudere namen gebruiken, zeker als ze afkomstig zijn van een geheel ander continent. Ik heb wat tijd genomen enkele (korte) fragmenten en beschrijvingen over Shimura-films te lezen, en die maakten me zonder meer enthousiast. Hoewel ik dus niet heel bekend ben met deze man, is hij niet degene die het veld moeten ruimen. Wie dat wel is….
is Mark Ruffalo (#10)
sorry Mark, you’re out
Begrijp me niet verkeerd, ook ik vind Ruffalo een sterk acteur. Echter, zoals Ludo al aangaf in zijn vorige post, ergens is Ruffalo een gimmick van Marlon Brando, en heeft hij (mijns inziens) ook wel wat trekjes van andere bekende acteurs (ik noem het charisma van een Michael Keaton). Een eigen identiteit mis ik, en dat is voor deze lijst cruciaal. Hoewel ik Ruffalo wél goed vond in Spotlight (2015), begrijp ik de kritiek op zijn Oscarnominatie wel. In sommige films is zijn acteerwerk wat (te) gemaakt/geforceerd (Now you see me), en in sommige films valt Ruffalo gewoonweg te weinig op (ik noem de beperkte meerwaarde van zijn opdraven als Hulk in de Marvel-films). Bij de eindafrekening mis ik de paar écht overtuigende rollen die nodig waren geweest voor Ruffalo om te blijven staan. Naast het gegeven dat Ruffalo ook bij uitstek een naam is van de laatste, pak ‘em beet, vijftien jaar.
Wie komt er dan in?
Een vraag die voor meer problemen zorgde dan de vraag wie het veld moest ruimen. Ik heb er even over nagedacht Leonardo Di Caprio terug te zetten, maar ik hoop dat iemand anders dat misschien nog doet. Ik zou m’n eigen betoog over ‘recente acteurs’ onderuit halen, al moet ik wel zeggen dat ik Di Caprio echt nog stukken beter vind dan Ruffalo en Fassbender. Zelfde geldt eigenlijk voor Jake Gyllenhaal, die ik vooral goed kan waarderen na het zien van Prisoners (2013), Enemy (ook 2013) en Donnie Darko (2001).
Toen ik verder terug ging kwam ik eerst uit bij James Stewart, die vooral bekend is door zijn verschijning in een aantal grote Hitchcock-films (zoals Rear Window en Vertigo). Het probleem is dat mijn waardering beperkt blijft tot zijn acteerwerk, want sympathiek vind ik hem niet. Ik dacht nog even aan Charlie Chaplin en de vertolkers van (misschien wel) mijn twee favoriete rollen ooit, Anthony Hopkins (Hannibal) en Heath Leadger (the Joker). Die twee acteurs zijn mij echter net iets te veel verbonden aan één specifieke rol. Uiteindelijk kwam ik uit bij….
#10 Clint Eastwood
Heden ten dage is Eastwood vooral bekend als regisseur (Gran Torino, Changeling, American Sniper, Sully), maar vroeger was Eastwood de iconische revolverheld van de grote Westernfilms. De dollar-trilogie draait mede op Eastwood’s verschijning; het peukje, de nonchalance waarmee hij zijn tegenstanders uitschakelde, de ontspannen houding en de karakteristieke cowboyhoed. Eastwood is het gezicht van één van mijn favoriete films, The Good, the Bad and the Ugly (1966), en speelt ook de hoofdrol in diens voorgangers (A Fistful of Dollars, For a Few Dollars More; 1964, 1965). Met de westerns hield het niet op: ik herinner me een sterke rol in ontsnappingsfilm Escape from Alcatraz (1979), en ook als oudgediende bleek Eastwood nog van meer dan toegevoegde waarde (Million Dollar Baby, Gran Torino). Als regisseur is Eastwood omstreden door de schaamteloze implementatie van Amerikaanse heroïek (American Sniper), maar met films als Changeling (2008) en Sully (2016) heeft Eastwood zich toch bewezen bij mij. Daarnaast gaat het hier in de eerste plaats om zijn acteerkwaliteiten….
Voor een blogpost over de Dollar-trilogie (de iconische westerns dus, klik hier: https://timbouwhuis.nl/classic-review-dollar-trilogie-sergio-leone-western/
Ik geef het stokje door aan…
Daan Kusen (https://daankusen.wordpress.com/). Zonder al te veel twijfel, want ik ken Daan nog van mijn eerste studiejaar geschiedenis. Net als ik is hij film-en muziekfan, en ik vertrouw erop dat hij tussen de sterk geschreven fictiestukken en recensies door nog wat tijd heeft om een mooie naam aan de lijst toe te voegen… Je hebt in principe zeven dagen de tijd om te posten:) Succes!