In Wonders of the Sea verkent de Franse oceanograaf Jean-Michel Cousteau in het gezelschap van zijn zoon en dochter de geheimen van rijke onderwaterlandschappen. De koraalriffen van Fiji, de mangroves voor de westkust van Californië, het paradijselijke oord dat we de Bahama’s noemen – het is een droomreis die droombeelden oplevert. Terminator-icoon Arnold Schwarzenegger verzorgt een deel van de voice-over. Zijn acte de presénce komt met een knipoog, maar ook met een wat ondankbare taak: het onderstrepen van een boodschap die (natuur)documentairemakers vandaag de dag niet meer lijken te kunnen vermijden.
Vooropgesteld: in deze relatief korte exploratie van een verborgen dieren-en plantenrijk worden de meest verbluffende creaties op een prachtige manier in beeld gebracht. Onderwatercamera’s begeven zich dicht op de huid van koraalduivels, hamerhaaien, clownsvissen, remora’s en grondels. Veel van de getoonde dieren zijn tamelijk onbekend, niet in de laatste plaats omdat ze vaak pas op gezette tijden tevoorschijn komen. ’s nachts bijvoorbeeld, als de duikers fascinerende ontmoetingen hebben in de verre diepten van de oceaan.
Het is misschien wel het hoogtepunt van deze oerdegelijke documentaire, die door middel van 3D-beelden een visueel innemende, maar soms ook wat vlakke en eentonige filmervaring biedt. Wonders of the Sea kijkt prettig weg, maar brengt tegelijk niets nieuws in het rijke aanbod van natuurfilms-en series.
Het moet haast wel ironisch bedoeld zijn dat Cousteau zijn reis begint tussen de koraalriffen, die door de verzuring en opwarming van de zeewateren geleidelijk afsterven. Wat de voice-over aan het begin al beknopt aanstipt, wordt tijdens de laatste tien minuten van de documentaire nog eens uitgebreid uit de doeken gedaan; onze omgang met het milieu en de oceaan in het bijzonder bedreigt het voortbestaan van de getoonde schoonheid. Kale beelden van dode riffen versterken de boodschap van Cousteau en Schwarzenegger: als we willen dat onze zeeën mooi en gezond blijven, moeten we zelfbewuster optreden.
Problematisch is niet dat het duo ongelijk heeft – integendeel zelfs. Wat tegenstaat is eerder dat er geen moment sprake is van enige subtiliteit. Hoe mooi de beelden ook zijn mogen, als kijker wacht je op het moment dat de bittere waarheid de schoonheid van de natuur wederom laat verworden tot een bedreigde toekomstdroom. Je kunt je sterk afvragen of documentaires van deze aard die woorden écht nog altijd nodig hebben; creëren ze bewustzijn of enkel een geforceerd schuldgevoel dat kijkers alleen maar verder afstoot?
Het liedje dat klinkt tijdens de aftiteling – ‘change’ is het toverwoord van de lyrics – is exemplarisch voor het wrange gevoel dat na het bekijken van Wonders of the Sea overheerst. Visuele pracht met een grote ‘maar’ in de kantlijn.
Beoordeling: [usr 3]
Filminformatie: Wonders of the Sea (3D)/82 min./Documentaire/Regie: Jean-Michel Cousteau en Jean-Jacques Mantello/Met de stem van Arnold Schwarzenegger
Wonders of the Sea draait vanaf vandaag in Nederlandse bioscopen
