Recensie: Jackie (2016) [Bio, drama]

“There’ll be great Presidents again – but there’ll never be another Camelot”

Het verlies van haar man verwerken, maar tegelijkertijd in korte tijd een imago creëren. In de eerste dagen na de aanslag op John F. Kennedy (22-11-1963) deed Jackie Kennedy beiden. Regisseur Pablo Larraín (Neruda) en scenarist Noah Oppenheim (The Act of Killing) bundelden hun krachten om een film te maken die meer biedt dan alleen een biografisch portret. Op het eerste oog is Jackie met name een indringend drama, maar daarachter schuilt een intelligente reflectie op politieke beeldvorming en de kunstmatige aard van herinnering.

Bijna obsessief komt ze over, Natalie Portman. In een andere setting was haar strak geregisseerde gelispel door niemand serieus genomen, hier leverde het de gevierde actrice een Oscarnominatie op. Heftige beelden van die bewuste autorit blijven niet uit. Bloedspetters vallen uit de toon op Jackies gezicht, op haar gepolijste ambtskleding. De camera volgt de voormalige first lady van angstvallig dichtbij, als ze zich in de uren en dagen na de aanslag door de vele ruimtes van het Witte Huis beweegt. Duidelijk wordt al snel dat Jackie een vrouw met een missie is. De positieve nagedachtenis van haar overleden man is een doel op zichzelf. In de praktijk betekent dat dat er risico’s genomen moeten worden. Koste wat het kost wil Jackie een publieke begrafenis, óók nadat zondebok Lee Harvey Oswald door een gericht schot om het leven is gekomen. Bobby Kennedy (een redelijke rol van Peter Sarsgaard) bemiddelt, maar de wil van Jackie is wet.

Naast veel lof was er ook genoeg kritiek op het acteerwerk van Natalie Portman. Ergens begrijpelijk: iets te veel komt Portman nog over als die punctuele actrice die Jackie in de eerste plaats zo goed mogelijk nabootst, meer dan dat ze Jackie op een natuurlijke manier wórdt. De acteerkwaliteiten van de geboren Israëlische zijn echter zodanig dat haar solo-performance toch grote indruk maakt. Zowel verbaal als non-verbaal heeft Portman werkelijk alles in het werk gesteld om Jackie Kennedy zo goed mogelijk te verpersoonlijken. Hulp is daarbij aanwezig in de vorm van het scherpe script en de snijdende, beklemmende score (Mica Levi componeerde ook al voor stilistische slowburner Under the Skin).

De grootste indruk maakt echter niet de acterende, maar de historische Jackie. In een exclusief interview schrijft een sterke en vooral erg slimme vrouw eigenhandig geschiedenis. Twee jaar daarvoor, in 1961, had Jackie het Witte Huis tijdens haar wereldberoemd geworden rondleiding al gepresenteerd als ‘het meest perfecte huis van de Verenigde Staten’. Nu, kort na de dood van John F. Kennedy, doet Jackie alles om dat positieve beeld in stand te houden. Op 29 november 1963 bezoekt Theodore White (Billy Crudup) van het Amerikaanse tijdschrift Life Jackies residentie in Hyannis Port, Massachusetts. Tijdens het gesprek dat volgt wordt een mythe geboren. ‘Nooit zal er meer een Camelot zijn’, zegt Jackie. Camelot, de favoriete musical van de gestorven president en het utopische paleis uit de Arthurlegende. Zo schep je herinnering, zo vorm je een (positief) imago. Jackie dicteert en laat een gerenommeerd journalist verbluft maar overtuigd achter.

Vlekkeloos is Jackie niet, maar Larraíns karakterstudie intrigeert mateloos. Dicht op de huid, verhullend, mysterieus en fascinerend. Ik zal Portmans Jackie en deze onconventionele biopic niet snel vergeten.

Filminformatie: Jackie (2016)/100 min./Genre: Bio, drama/Regie: Pablo Larraín/Cast: Natalie Portman, Peter Sarsgaard, John Hurt e.a.
Beoordeling: [usr 4]

Jackie draait vermoedelijk nog voor enige tijd in de Nederlandse bioscopen