De cirkel is rond voor steracteur Joaquin Phoenix. De rebelse, labiele (aspirant-)keizer Commodus uit Gladiator is nu Napoleon Bonaparte, de veelvuldig gemythologiseerde keizer die het Franse machtsvacuüm na de Revolutie en de Terreur vulde.
Lees verder Recensie: Napoleon [Ridley Scott, 2023]
In het Rusland van Vladimir Poetin bepaalt het heersende regime welke herinneringen tellen en welke beter verborgen blijven. De massagraven van het tijdperk Stalin, tastbare tekens van de macht van toen, zijn ongewenste ballast voor de zwijgcultuur van nu. In The Dmitriev Affair volgt de Nederlandse documentairemaakster Jessica Gorter op betrokken wijze de man die in 1997 zo’n graf vond en de inhoud openbaarde. De voorbije jaren is zijn leven getekend door gevangenschap, vereenzaming en verlies.
Lees verder Recensie: The Dmitriev Affair [Jessica Gorter, 2023]
In het jeugdige drama Metronom droomt een generatie van een vrijheid die zelfs achter gesloten deuren niet blijkt te bestaan. Op effectieve wijze verbeeldt de Roemeense film het contrast tussen het klinische historische regime van Nicolae Ceauşescu en de pilaren van zijn energieke tegencultuur: muziek, dans en samenzijn. Omdat de hoofdrolspelers in de publieke ruimte niet zichzelf kunnen zijn, vieren ze het leven binnenshuis, hopend op betere tijden.
Lees verder Recensie: Metronom [Alexandru Belc, 2022]
De geanimeerde documentaire Aurora’s Sunrise tekent een onvoorstelbaar dunne lijn tussen de persoonlijke beleving van een historisch trauma en de representatie daarvan. Luttele jaren na het ontvluchten van de Armeense genocide (1915) werd een getroffen tienermeisje in New York gecast als vertolker van haar eigen leed. Deze gemankeerde film over haar leven zorgt voor gemengde gevoelens: de makers onderstrepen terecht hoe belangrijk het is deze volkenmoord te erkennen en te memoreren, maar stappen daarbij te makkelijk over de schrijnende rol van de door Hollywood misbruikte Aurora heen.
Lees verder Recensie: Aurora’s Sunrise [Inna Sahakyan, 2022]
Hoeveel inlevingsvermogen heb je nodig om de geschiedenis van een vroegere generatie te begrijpen? In Kleinkinderen van de Oost stellen Daan van Citters en Joenoes Polnaija, beiden te zien in het veelbesproken oorlogsdrama De Oost van Jim Taihuttu, beladen vragen over de militaire diensttijd van hun grootvaders. De diepe betrokkenheid van het tweetal zorgt voor een eerlijke, urgente documentaire, maar maakt het ook moeilijker om door een breder kader naar hun verhaal te kijken.
Lees verder Recensie: Kleinkinderen van de Oost [Daan van Citters + Joenoes Polnaija, 2023]
In mijn CinemAsia-preview van afgelopen week besteedde ik al de nodige aandacht aan The Exiles en Autobiography, twee films uit Indonesië die iets belangrijks gemeen hebben: ze gaan allebei over de traumatische regeerperiode van Soeharto (1968-1998), of, specifieker nog, over de sporen die die regeerperiode in het collectieve geheugen van het land heeft nagelaten.
Lees verder CinemAsia 2023 I: De erfenis van Soeharto in The Exiles & Autobiography
Op 5 maart 2002 raakte de Chinese overheid kortstondig de controle kwijt over het centrale staatstelevisiekanaal. De stoorzenders waren een aantal beoefenaars van de spirituele discipline Falun Gong, die in 1999 werd verboden door de Chinese Communistische Partij. Eternal Spring is een knap geanimeerde, maar inhoudelijk nogal schematische poging van een gerenommeerde illustrator én Falun Gong-adept om de televisiekaping opnieuw in herinnering te brengen.
Lees verder Recensie: Eternal Spring [Jason Loftus, 2022]
In Evolution voelen en dragen opeenvolgende generaties het loodzware gewicht van de Holocaust. Ruim vijfenzeventig jaar na dato rest veel mensen uit westerse landen alleen nog een ernstige herinneringscultuur, waar ze ten minste één keer per jaar bij stilgezet worden. Niet voor nazaten en dus voor ‘erfgenamen’ van het leed. En iedere nieuwe generatie ervaart dat leed anders.
Lees verder Recensie: Evolution [Kornél Mundruczó, 2021]
De gerenommeerde Chinese regisseur Yimou Zhang beweegt zich de laatste jaren op curieuze wijze tussen producties die het heersende communistische regime vieren en producties die datzelfde regime juist bekritiseren. Het vereist weinig voorkennis om uit te vinden tot welke categorie het stevig gecensureerde One Second behoort.
Lees verder Recensie: One Second [Yimou Zhang, 2020]
Een kleine tien jaar geleden gaf de Brits-Amerikaanse regisseur Joshua Oppenheimer ons historische denken over trauma en herinnering een impuls met zijn verbijsterende The Act of Killing (2012). Dat zijn visionaire aanpak ook andere filmmakers inspireert, bewijst het door Oppenheimer geproduceerde Songs of Repression.
Lees verder Recensie: Songs of Repression [Estephan Wagner & Marianne Hougen-Moraga, 2020]