Ik zat toch best met gemengde gevoelens, toen ik las dat The Circle van Dave Eggers verfilmd zou gaan worden. Mijn eerste kennismaking met deze dystopische roman was een jaar of tweeënhalf geleden. Het boek was destijds erg populair, en velen schaarden The Circle in het rijtje Brave New World (Aldous Huxley, 1932) en 1984 (George Orwell, 1948/49).
Niet compleet onterecht; ook ik las The Circle in een kort tijdsbestek uit, en was onder de indruk van de scherpte en de maatschappijkritische insteek die Eggers aan de dag legde. Het was al een tijdje mijn plan de roman te herlezen, en de release van de film leek me daarvoor een goede aangelegenheid. Eggers’ toekomstbeeld voelde namelijk angstvallig realistisch aan. Vandaag de dag is er veel te doen om onze privacy, en The Circle speelt vrijwel perfect in op die kwestie.
Alles wat gebeurt, moet openbaar worden
Waar gaat de roman over? The Circle is een hypermodern bedrijf, dat vrijwel alle denkbare producten en services onder één noemer samenbrengt. Achter het succes zit een haast neurotische drang naar perfectie: klanten worden constant bestookt met online evaluaties (en waar (on)nodig ook follow-ups/reminders), net zo lang totdat zij in ieder geval zéggen voor honderd procent tevreden te zijn met de geboden dienstverlening.
Interessanter nog is dat The Circle de kaart van openheid en transparantie speelt. Door voor iedere klant één identiteit te genereren (je zogenaamde TruYou), heeft het bedrijf voor altijd direct duidelijk gekregen wie er betaalt, reageert, klaagt en beklaagd wordt. Betalen gaat met chips, verbonden met je TruYou, reageren gebeurt nooit meer anoniem. Eggers’ centrale vraag is helder: hoe veel vrijheid zijn we bereid op te geven om algemene openheid en transparantie mogelijk te maken? Wie hiernaar streeft, kan corruptie en criminaliteit op termijn verbannen of verminderen, maar maakt de inbreuk op wat wij nu nog privacy noemen geen misdadigers van de nu zo machtige opzichters?
In The Circle zien we alle ontwikkelingen door de ogen van Mae Holland, een newbie (nieuwkomer) die geleidelijk ontdekt wat de precieze implicaties zijn als een bedrijf zo rigoureus te werk gaat. The Circle is een utopie met één keerzijde: het verlies van privacy. Zoals de roman scherp aantoont, zijn de consequenties zodanig dat je al snel van een dystopie kunt gaan spreken.
The Circle is nu verfilmd, met in de hoofdrollen Emma Watson (als Mae Holland) en Tom Hanks (als CEO-opperhoofd Bailey). Ik ging de film zien, en schreef de volgende recensie:
http://www.filmvandaag.nl/recensies/530-the-circle
Beoordeling: [usr 1.5]
Filminformatie: The Circle (2017)/110 min./Genre: Drama, Sciencefiction, Thriller/Regie: James Ponsoldt/Cast: Emma Watson, Tom Hanks, John Boyega e.a.
The Circle draait sinds 11-5 in de Nederlandse bioscopen.
