In de wereld van November lopen fictie en realiteit naadloos in elkaar over. De fantas(ma)tische toon van de film wordt gezet als een uit de kluiten gewassen wandelende tak in de openingsscène een koe terugbezorgt bij zijn rechtmatige eigenaar. Betoverende zwart-witbeelden zijn het visitekaartje van een naarstig vreemde wereld.
In die wereld is zoveel te zien dat het verhaal lang van ondergeschikt belang blijft. Sarnet begint met fel overbelichte shots, om dan langzaam de duisternis van de Estse bossen op te zoeken. Creaties van de nacht melden zich snel en mengen zich tussen de bewoners van een dorp dat in angst leeft. Plaag en duivel hebben een ziel, een gezicht, en wie zijn eigen ziel verkoopt is zijn leven niet langer zeker.
Na een goed halfuurtje schijnt de plot van November door in de bonte mix van Estse folklore en Christelijke mythologie. Helaas bezwijkt de wat willekeurige romance onder het gewicht van de prachtige stilering: naarmate Sarnet meer aandacht aan zijn personages besteedt, gaat de magie van de nachtwereld wat verloren. Het clichématige gegeven van een dorpsjongen (Jörgen Liik) die verliefd wordt op een schone slaapster annex kasteelmuze (Jette Loona Hermanis) doet afbreuk aan Sarnets stilistische potentieel – denk vooral in lijn van Robert Eggers’ The Witch (2015).
Interessanter is dan de manier waarop een verband wordt gelegd tussen het personage van Hermanis en een onzeker dorpsmeisje (de stille minnaar van de dorpsjongen, sterk gespeeld door Rea Lest). De parallelle montage tussen de mystieke bosrituelen waaraan Lest zich waagt en de slaapwandelende Hermanis op het kasteeldak doet sterk denken aan de klassieke methoden van F.W. Murnau (Nosferatu, 1922) en Nicolas Roeg (Don’t Look Now, 1973). De film speelt met bovennatuurlijke elementen zonder dat ze daar noodzakelijk dialoog voor nodig heeft – een prettig gewin, gezien Sarnet zogezegd steken laat vallen op narratief vlak.
Wie de innemende zwart-witfotografie kan waarderen, stuit met November gemakkelijk op één van de fijnste genrefilms van het jaar. Dat de release net in het verkeerde seizoen valt, mag de pret niet drukken. Een spoedcursus folklore is wél aanbevolen.
Score: [usr 3.5]
November [Rainer Sarnet, 2017]/115 min./Fantasy, Romantiek/Regie: Rainer Sarnet/Met Jörgen Liik, Jette Loona Hermanis, Rea Lest e.a.
November draait vanaf 24-5 in de Nederlandse zalen
