Het is weer zover: er worden weer oliebollen gebakken, de straten worden vervuild en de champagne vloeit vanavond rijkelijk. Oudjaarsdag betekent voor mij echter ook nog iets anders. Na een mooi jaar waarin ik meer films zag dan ooit tevoren, is het tijd om mijn top-10 samen te stellen. Dat is geen eenvoudige opgave gebleken. Enerzijds was 2016 het jaar waarin veel grote releases tegenvielen. Denk aan de DC-blockbusters (Batman vs Superman en Suicide Squad), het vervolg op Independence Day, de Ghostbusters-remake (die heb ik niet gezien, maar ik geloof de recensies in dit geval graag) en de vijfde Jason Bourne. Anderzijds zag ik dus, zoals ik al zei, veel (alternatieve) films die me normaliter ontglipt zouden zijn. Meer dan ooit viel dit jaar op dat de betere films paradoxaal genoeg vaak de kleinere releases zijn. De arthouse-films, de films die het met een beperkte promotie moeten doen. Toch gaat dat niet altijd op, want mijn nummer 1 van dit jaar was de grote revelatie van het voorjaar….
1. The Revenant
Jup, mijn nummer één van 2016 is The Revenant. Ik zag deze film tweemaal in de bioscoop, en ook de tweede keer was ik enorm onder de indruk. De Mexicaanse regisseur Alejandro Gonzalez Iñárritu (o.a. Birdman) trakteerde de filmwereld in januari op een groots opgezet epos, waarin Leonardo Di Caprio een eenzame tocht naar vergelding, genoegdoening en rechtvaardigheid onderneemt. Cinematografisch is dit één van de meest adembenemende films die ik ooit zag. Een groot deel van The Revenant is geschoten in natuurlijk licht, en dat levert prachtige shots op. Het acteerwerk is daarnaast uitstekend. Een eervolle vermelding wat mij betreft voor Tom Hardy, die in de schaduw van Di Caprio een ijzersterke bijrol neerzet. Misschien was hij zelfs nog wel beter dan Di Caprio, die voor altijd herinnerd zal worden als de acteur die bij zijn vijfde nominatie eindelijk een felbegeerd beeldje van de academy ontving…
2. The Neon Demon
Een regisseur in de lift. Nicholas Winding Refn maakte eerder Drive (2011) (https://timbouwhuis.nl/recensie-drive-2011-misdaad-drama/) en Only God Forgives (2013), en schittert anno 2016 met deze film over een meisje (Elle Fanning) in de genadeloze modewereld van Los Angeles. The Neon Demon zorgde na het uitkomen voor enorm verdeelde meningen. Op het filmfestival van Cannes reageerde het publiek afwisselend met gejuich en met boegeroep. Een love or hate-film dus, maar ik behoor zonder twijfel tot de tweede categorie. Op audiovisueel vlak is The Neon Demon waanzinnig goed: Refn hanteert een uitgebreid kleurpallet (alhoewel hij zelf kleurenblind is), liet Cliff Martinez de beste filmscore van 2016 componeren, en maakte enorm indruk met een veelheid aan prachtig gestileerde shots. Thematisch is deze film daarnaast erg sterk, en de veelbelovende hoofdrol van Elle Fanning zorgt voor nog meer credits.
3. Arrival
Van Arrival verscheen een tijdje terug mijn recensie. Ik verwijs daar dus graag naar terug, want daar leg ik uitgebreid uit waarom ik deze atypische sciencefiction-film zo goed vond: https://timbouwhuis.nl/recensie-arrival-2016-sci-fi-drama/
Ik kijk nu alweer enorm uit naar Blade Runner 2049 (2017), geregisseerd door dezelfde Denis Villeneuve. Mijn favoriete moderne regisseur op dit moment. En ohja, de Oscar voor beste actrice is Amy Adams alvast gegund.
4. Under Sandet- Land of Mine
Wij als Nederlanders kunnen een voorbeeld nemen aan de Denen. Under Sandet is een toonbeeld van zelfreflexie, geschoten door de Deense regisseur Martin Zandvliet. De setting: de Deense stranden na de Tweede Wereldoorlog, die volledig zijn ondergegraven met (nog actieve) mijnen. Het is 1946, en de geallieerden hebben de oorlog gewonnen. Die mijnen moeten echter wel een keer het veld ruimen…
Het is aan Duitse tieners, gevangen genomen na de capitulatie, om deze levensgevaarlijke taak te volbrengen. Under Sandet is goed kritisch op het handelen van de Denen in deze situatie. De antagonist, een blaffende commandant, is een Deense commandant, en de Duitse jongens zijn de slachtoffers. Ik zei aan het begin van dit stukje dat we als Nederlanders iets konden leren van deze film. Iets met de politionele acties?….
5. Demolition
Jake Gyllenhaal schittert in Demolition, een gelaagd drama over rouwverwerking en uiteindelijk ook over de betekenis van het leven zelf. Dit is een film die me aan het denken zette, en me destijds ook inspireerde een uitgebreide inleiding en recensie te schrijven: https://timbouwhuis.nl/inleiding-en-beknopte-recensie-demolition-2015-filmtip/
6. Spotlight
Een journalistiek onderzoek was nog nooit zo spannend. Spotlight won de Oscar voor beste film, waarschijnlijk ook met name vanwege de enorme urgentie die ze uitdraagt. Wat dat betreft wel een terechte winst, want in dit journalistieke drama wordt je als kijker geconfronteerd met een heikele, beklemmende en pijnlijke kwestie: kindermisbruik en zedendelicten binnen de Katholieke kerk.
7. The Hateful Eight
Ik heb een enorme zwak voor Westerns. Vandaag de dag worden ze helaas bijna niet meer gemaakt, en als ze gemaakt worden, halen ze eigenlijk nooit het niveau van de meesterwerken van weleer. Het kost geld, het is niet het meest toegankelijke genre meer, weinig regisseurs wagen zich er meer aan…behalve Quentin Tarantino. Nu ben ik geen enorm fan van de man (als zijn films ontaarden in massale schietpartijen raak ik hem vaak kwijt), maar zijn missie een goede western te maken is volbracht. Een meeslepend moordmysterie á la Agatha Christie in de sneeuw. Visueel waanzinnig sterk, voorzien van een onderhuidse score van grootmeester Ennio Morricone en overladen met karakteristieke Tarantino-eske dialogen. Ook dit is een film die niet voor iedereen is, maar filmtechnisch is dit zo goed dat ik er niet omheen kan.
8. Brooklyn
Een zoet, romantisch drama, maar zo goed dat het toch niet lang duurde voor ik volledig om was. Saoirse Ronan gaat op voor het meest likeable personage van 2016, en veel aandacht is ook besteed aan de sfeervolle setting. Brooklyn in de ’50s, en Ronan als een Ierse immigrante die haar eigen weg zoekt in de wereld. Prachtig gemaakt, meeslepend en een tikje ontroerend.
9. Nocturnal Animals
Ook al zo’n film die ik onlangs nog zag. Ik kon de psychologische thriller Nocturnal Animals niet links laten liggen, en als je m’n recensie erop naleest begrijp je wel waarom: https://timbouwhuis.nl/recensie-nocturnal-animals-2016-thriller/
10. Een Man die Ove Heet (En Man Som Heter Ove)
Eigenlijk een wat simpele, kleinschalige film. Maar juist die eenvoud greep mij in dit Zweedse drama. Enigszins vergelijkbaar met I, Daniel Blake qua type verhaal, maar deze vond ik beter. En Man Som Heter Ove gaat over de cynische, norse Ove, die zijn buurtbewoners het leven zuur maakt door ze constant te wijzen op de regels die ze overtreden en de overlast die ze veroorzaken. Door middel van flashbacks wordt Ove’s geschiedenis duidelijk, en geleidelijk maakte de irritatie en plaatsvervangende schaamte ruim baan voor een stukje sympathie en medeleven. Mijn recensie destijds: https://timbouwhuis.nl/filmtip-man-ove-heet-zweden-2015/
En dat was ‘em! Enkele films die mijn toplijst (net) niet haalden: The Jungle Book, Rogue One, Room en Remember.
In totaal zag ik dit jaar 305 films, waarvan 130 op het grote scherm (ik schrik er zelf van; dubbele kijkbeurten zijn meegeteld, en ik hoop dat ik geen telfoutjes gemaakt heb!). La La Land kon ik niet meer zien dit jaar, en ik vermoed dat die film een plekje in mijn jaarlijst zou hebben ingenomen. Een betere manier om het volgende filmjaar mee aan te vangen kan ik me haast niet indenken…
Wat zijn jouw favoriete films van 2016? En naar welke films kijk je uit als we het over filmjaar 2017 hebben?
