Wie de wetten van de mens afwijst, houdt alleen de natuur nog over als bondgenoot. Het mag uiteindelijk geen drempel heten voor de zestigjarige Nils Leidal, die aan het begin van het bescheiden filmportret Drømmeland zijn paspoort aan de vlammen toevertrouwt. In een beknopte YouTube-tirade worden overheid, banken en corporaties in hun meest algemene zin aan de schandpaal genageld.

De Nederlandse documentairemaker Joost van der Wiel (Het Kind is Groot) kreeg de kans om Leidal een geruime periode te volgen tijdens zijn zelfverkozen voortbestaan into the wild. Ergens in de Noorse bergen zijn we getuige van een man die zijn rigoureuze afwijzing van maatschappij en samenzijn aan de lopende band tegenspreekt. Eenmaal gestationeerd in een berghut blijkt het verlangen naar wereld en WiFi regelmatig groter dan het regime van zijn eigen declamaties. Het is precies wat van der Wiel aantrok in het verhaal van Leidal. In een podcastinterview geeft hij aan dat Drømmeland uiteindelijk ontsprong uit de spanning tussen Nils’ wens om alleen te zijn en zijn zo mogelijk nog sterkere verlangen naar menselijk contact.

Met een kalme, op observatie gemunte beeldregie legt van der Wiel het bestaan van een curieuze zonderling vast, zonder dat deze man daarbij ooit geridiculiseerd wordt. Toch wringen de contradicties van zijn handelen meer dan de minimaal opgezette documentaire toelaat. Leidals zoektocht naar erkenning en aandacht is universeel en invoelbaar, maar de onwennig geënsceneerde YouTube-performance en een nukkige confrontatie met de lokale autoriteiten neigen eerder naar narcisme dan naar authenticiteit. Het had hier kunnen helpen om een beter zicht te hebben op de achterliggende motieven van Leidals maatschappijkritiek, maar zo’n aanpak laat zich lastig rijmen met van der Wiels soms nog afstandelijke registratie. Mede hierdoor heeft deze conceptueel boeiende film stevige moeite de oppervlakte te ontstijgen.

Het gebrek aan antwoorden zorgt er in dit geval ook voor dat Drømmeland wat onbepaald blijft in de vragen die het stelt, de klassieke twiststrijd tussen mens, natuur en technologie ten spijt. Ergens tussen stuitende eigengereidheid en oprecht engagement blijft deze oermens een enigma.

Drømmeland (2019). 73 min. Regie: Joost van der Wiel. Met Nils Leidal.

Deze documentaire is vanaf morgen (28-3) te zien in de Nederlandse zalen en op Picl.