Het was eind Januari 2020 toen ik het voorrecht genoot de hysterische trip ”Uncut Gems” (gebroeders Safdie, 2019) als één van de weinigen in Nederland op groot scherm te mogen aanschouwen. Ik weet nog dat ik ietwat baalde om na een lange Q & A in dezelfde zaal en een treffen met mede-filmbezoekers ergens ver voorin Pathé 1 (Schouwburgplein, red.) te moeten aanschuiven. Wist ik veel dat ik die nekpijn en desoriëntatie een ruime maand later een heel stuk hartelijker voor lief zou hebben genomen…

Er gebeurt iets bijzonders met herinneringen als de wereld om je heen het aanmaken van niéuwe herinneringen (tenminste ten dele) begint te ontmoedigen. Nu ben ik al een liefhebber van persoonlijke filmregistratie en mooie lijstjes, maar in 2020 voelde ik nog meer dan daarvoor de behoefte om niet alleen vast te leggen, maar ook terug te kijken. Zo haalde ik (o.a.) aan de hand van mijn profiel op letterboxd terug wanneer ik bepaalde titels nu eigenlijk voor het eerst zag, waar en met wie. Nog steeds wil ik mijn relatief zorgvuldige registratie eens een keer inzetten voor een persoonlijke (overall) toplijst.

Het voelde dubbel en soms zelfs misleidend, die waarde die ik aan het verleden hechtte. Hoe oud was ik nu eigenlijk? Was de kloof tussen ‘nu’ en ’toen’ in de bioscoop dan zo groot? Bovendien stopten mijn filmbezoeken niet in tijden van crisis; ze kregen alleen op een meer ingewikkelde manier vorm. Tussen de lockdowns door was er veel moois te zien, als je tenminste wist waar je moest zoeken; het Nederlandse releaseschema was immers wel degelijk een gatenkaas geworden. In een beschouwend stuk voor Indebioscoop (klik hier) ga ik uitgebreid in op mijn filmervaringen anno 2020.

Ondanks, nou ja, alles, kan ik nog steeds een top-25 (link naar vorig jaar) opstellen waar ik trots op ben. En omdat het moeilijk is om door alle bomen (continue obstakels en veranderingen) het bos (het releaseschema) nog te blijven zien, heb ik bij iedere notering ook benoemd in welke context ik de film in kwestie heb kunnen zien. Basis voor de toplijst is nog steeds het Nederlandse releaseschema (2020) geweest, maar een groot deel van de selectie bestaat uit films die op filmfestivals draaiden of via (festival)streaming beschikbaar werden gesteld. Films die ik al zag vóór hun Nederlandse release (het zwierige Wendy van Benh Zeitlin of het kolderieke Drunk van Thomas Vinterberg, bijvoorbeeld) heb ik toch nog maar even ‘bewaard’. Indien van toepassing heb ik links naar artikelen van mijn hand bijgesloten.

1. A Hidden Life (Terrence Malick) – Film Fest Gent 2019 – recensie

2. Beanpole (Kantemir Balagov) – release 2020

3. Dwelling in the Fuchun Mountains (Gu Xiaogang, 2019)* – IFFR 2020

4. Malmkrog (Cristi Puiu, 2020) – Film Fest Gent 2020 – essay

5. Moving On (Yoon Dan-Bi, 2019) – IFFR 2020

6. Identifying Features (Fernanda Valadez, 2020) – Roffa mon Amour/KINO via MOOOV

7. A Sun (Chung Mong-Hong, 2019) – Netflix

8. Ghost Tropic (Bas Devos, 2019) – Film Fest Gent 2019

9. Öndög (Quan’an Wang, 2019) – Film Fest Gent 2019** – artikel

10. Cemetery (Carlos Casas, 2019) – IFFR 2020

11. A White, White Day (Hlynur Pálmason, 2019) – Film Fest Gent 2019

12. A Land Imagined (Yeo Siew Hua, 2018) – release 2020 – recensie

13. Blind Spot (Tuva Novotny, 2018) – On Demand-release

14. The Killing of Two Lovers (Robert Machoian, 2020) – LIFF 2020

15. Les Enfants D’Isadora (Damien Manivel, 2019) – IFFR 2020

16. One Day (Zsófia Szilágyi, 2018) – Previously Unreleased EYE

17. 1917 (Sam Mendes, 2019) – release 2020

18. The Nest (Sean Durkin, 2020) – release 2020

19. The Day After I’m Gone (Nimrod Eldar, 2019) – MUBI

20. House of Hummingbird (Bora Kim, 2018) – release 2020

21. Valley of Souls (Nicolás Rincón Gille, 2019) – IFFR 2020

22. Fire Will Come (Oliver Laxe, 2019) – Film Fest Gent 2019

23. Adam (Maryam Touzani, 2019) – release 2020

24. If I Were The Winter Itself (Jázmín López, 2020) – IFFR 2020

25. Oeconomia (Carmen Losmann, 2020) – IDFA***

Runner-up: Holler (Nicole Riegel, 2020) – LIFF 2020

Speciale vermelding voor de belangrijke miniserie DEVS (Alex Garland).

Ook goed, maar toch niet gehaald (in willekeurige volgorde): For Sama, Atlantis, Atlantique, Vitalina Varela, (publicatie in filmmagie) Hellhole, Het Leven is Droom, À L’Abordage, Irradiés, Madre, Uncut Gems, The Souvenir, Exil, The Trouble With Nature, Saturday Fiction, Allen tegen Allen, Eter, Mosquito, Aquarela, Onkel, The Last Black Man in San Francisco.

Bij het rangschikken heb ik ook rekening gehouden met de kijkervaring en de herinneringen die ik aan de film heb. Uiteindelijk is dat precies wat zo’n jaarlijstje extra persoonlijk maakt:)

Tenslotte

Ik blikte niet alleen op mijn eigen website terug op het afgelopen (film)jaar. Eerder in het stuk verwees ik al naar mijn artikel op Indebioscoop. Hier vind je mijn terugblik voor CINE.nl, en hier kun je de podcast van de MovieInsiders (AD) terugluisteren waaraan ik een gastbijdrage mocht leveren. Voor een compleet overzicht van in 2020 door mij geziene titels (ook thuis) kun je hier terecht.

* Ik besprak deze film destijds uitgebreid voor de website van het blad filmmagie. Helaas moest filmmagie haar abonnementsdienst deze herfst opschorten, en ook de website is inmiddels jammerlijk genoeg offline gehaald. Ik wens mijn collega’s alle sterkte.

** Öndög stond vorig jaar ook al in mijn jaarlijst. Op dat moment wist ik nog niet dat distributeur MOOOV de film in de nazomer van 2020 nog naar de Nederlandse zalen zou brengen.

*** Bijzonderheid: dit is de enige documentaire in de lijst.