Nadenken over film: het manipuleren van de filmbeleving en de toekomst van het bioscoopbezoek

Dolby onderzoekt filmbeleving

Een week of twee, drie terug kwam de vraag of ik wilde reageren op een actuele discussie rondom film. De vraag (én de inleiding die daarbij hoort):  Door het plaatsen van allerlei biosensoren tijdens het kijken naar films worden lichamelijke en emotionele reacties gemeten. Van welke kleuren en geluiden raak je gestrest of opgewonden? Waardoor gaat je hart sneller kloppen?

Beeldreclames werken natuurlijk al op deze manier en streamingdiensten als Netflix weten al aardig hoe ze de doorsneekijker kunnen plezieren. Er is niks mis met het peilen van behoeftes, dus ook niet als dat voor het grote publiek meer vermaak oplevert. Maar het resultaat is nog meer eenheidsworst en nog meer originele films die je met een vergrootglas moet zoeken.

Wat vinden jullie van deze ontwikkeling?

Samen met twee andere redactieleden van http://www.indebioscoop.com/ leverde ik een bijdrage aan deze discussie, die mijns inziens zeker raakt aan de uitdagingen waar de filmindustrie vandaag de dag mee te maken heeft. Mijn eigen reactie lees je hieronder, maar voor nu vast een link naar het volledige artikel:

http://www.indebioscoop.com/ondertussen-op-de-redactie-filmbeleving-wordt-gemanipuleerd/

Goedemiddag Cor,

Het meten van lichamelijke reacties op films zal zich doorgaans uitkristalliseren in perfecte grafiekjes en getallen, die precies weer zullen geven hoe het gros van het filmpubliek op het een en ander reageert. Dat betekent dat het onconventionele, het verrassende en het onverwachte steeds verder gereduceerd worden. Films in die kaders laten zich nu eenmaal minder vaak in een hoek drukken. Ze trekken aan of stoten af door authentieke emoties die zich moeilijk(er) laten voorspellen.

Distributeurs en marketeers willen steeds vaker weten hoe het publiek op een film reageert, en vrijwel altijd houdt die vraag direct verband met (mogelijke gevaren voor) de box office.

Een laatste tegenvaller in deze zorgwekkende dynamiek: Woodshock (met Kirsten Dunst) zou in oktober uitkomen, maar is op het laatste moment geannuleerd. Financieel risico? Te onconventioneel?

De laatste meevaller: Paramount verdedigt mother! ondanks de desastreuze bezoekersscores in de VS. Er is nog hoop.

Groet,
Tim

Enkele dagen na het typen van deze reactie stuitte ik op de website van De Filmkrant op een ander bericht dat mijn aandacht trok. Wederom een quote:

Voor filmvertoning valt de keuze op den duur uiteen in enerzijds de multiplexen aan de rand van steden en anderzijds de kleine, op arthousefilms gerichte theaters in de binnenstad anderzijds.

Het is de conclusie van een kort artikel dat de op handen zijnde tweedeling op de bioscoopmarkt inzichtelijk maakt. Door de komst van nieuwe technologieën (in december opent Pathé twee 4dx-zalen) en de bouw van grote, hypermoderne multiplexen worden de kleinere arthouse-bioscopen verder teruggedrongen. Verdwijnen zullen ze niet zomaar; in hun eigen niche behouden zulke cinema’s voor een select publiek hun charmes. Daarnaast kunnen programmeurs nog hun films nog steeds selecteren uit een ruim aanbod dat de multiplexen nooit zal halen.

Een groot nadeel in mijn optiek: door de aantrekkelijkheid van grote ‘belevingsbioscopen’ zullen steeds meer jongeren alleen nog naar de cinema gaan voor blockbusters en actieflicks. Arthouse-cinema vergrijst, en wordt nog meer dan voorheen (of is dat eigenlijk al decennia lang het geval?) het domein van een generatie die het verleden heeft – de toekomst zeker niet.

Misschien ben ik die ene gek die arthouse-cinema verdedigt, maar ik maak me toch wel (enigszins) zorgen. Iemand met mij?

herkomst afbeelding boven: klik

4 gedachten over “Nadenken over film: het manipuleren van de filmbeleving en de toekomst van het bioscoopbezoek”

  1. Tsja, ik denk dat arthouse een bepaald publiek trekt en dat wel zal blijven doen. En tsja, alhoewel ik wel van arthouse films hou en ze regelmatig kijk, is dat toch eerder thuis dan dat ik daarvoor naar een bioscoop ga. Het zijn toch de grote films die ik graag op het grote doek wil zien en de moeite voor wil nemen om er voor uit huis te gaan.

    En wat betreft het meten van de reacties: Films blijven producten die verkocht moeten worden en daarbij is marktonderzoek natuurlijk nodig. En emoties verkopen, dus als je dat goed kan afstemmen en daardoor je film beter kan maken is dat begrijpelijk. Ik denk niet dat het betekent dat bepaalde type film niet meer gemaakt zullen worden, maar het betekent voor de grote films misschien wel dat risico’s worden vermeden.

    1. Dat eerste punt snap ik wel ja. Er zijn toch ook wel veel arthousefilms die esthetisch enorm de moeite zijn, maar het is misschien lastiger dat op voorhand in te schalen. Bij Blade Runner en/of Dunkirk bijvoorbeeld weet je echt dat de film zich bij uitstek voor het grote doek gaat lenen.

      Zelf ben ik dus wel wat ‘bang’ dat arthouse-bioscopen het publiek van nu in de toekomst niet meer zullen trekken. Zie (evt.) ook mijn reactie op facebook richting de Protagonisten.

      De vraag is dus hoe kwalijk het is dat grote risico’s steeds meer gemeden gaan worden… wellicht een erg persoonlijke vraag. Ik kijk doorgaans toch meer uit naar eigenzinnige, alternatieve films, maar een groot publiek gaat nu eenmaal graag naar remakes en formulefilms die aansluiten op hun wensen en verwachtingen. Daar kan ik me licht tegen uitspreken, maar tegelijk lukt het me (gelukkig) doorgaans nog goed de films op te zoeken die ik zelf écht graag wil zien.

  2. Arthouse blijft een niche. Een niche waar ik 100% achter sta, maar toch een niche die minder binnenhaalt dan de reguliere blockbuster. En dat is enorm jammer en, ondanks dat veel arthouse projecten gefinancierd worden -en daar niet altijd alles van terugzien- is arthouse voor mij wel een belangrijk onderdeel van de cinema. Of in ieder geval een teken dat Hollywood niet totaal verdorven is door pre/sequels voor het geld.

    Wat betreft bioscoopaanpassingen als 4DX ben ik cynisch. Ik ga al niet meer zo vaak naar de bioscoop sinds bijna alle complexen enkel nog 3D draaien en 2D “slechts” 1x per week nog op een onmogelijk tijdstip te zien is.

    1. Toch blijft 3d vooralsnog wel beperkt tot alle grotere releases. Flink opgezette actieflicks, superheldenfilms, blockbusters.

      Alle reguliere drama’s en andere films in de marge draaien doorgaans nog in 2d. Gelukkig maar. Ben het verder met je eens:)

Geef een reactie