Geavanceerde A.I.-technologie is het antwoord op de intredende dementie van de 86-jarige Marjorie Prime (Lois Smith). Een jongere versie van haar inmiddels overleden echtgenoot (Jon Hamm) biedt de perfecte holografische illusie van een geïdealiseerd verleden. Primes dochter Tess (Geena Davis) en haar echtgenoot (Tim Robbins) zijn belast met de programmering van de A.I.-creatie: kunnen ze het maken om Marjorie alleen de mooie herinneringen aan haar Walter mee te geven? En welke invloed heeft hun eigen geheugen op hun perceptie van het verleden?

In één van de rijke dialogen van de film wordt kort de filosofie van de Amerikaanse filosoof William James aangestipt. James stelde dat we ons nooit een gebeurtenis zelf herinneren: we denken – zonder dat door te hebben – altijd aan onze laatste herinnering van diezelfde gebeurtenis. Hoe verder het verleden zich van ons verwijdert, hoe waziger dat verleden wordt. De tijd slokt op, doet verdwijnen. Een schilderij in de woonruimte van de Primes geeft perfect uitdrukking aan dat idee. De stromende golven doen denken aan Heraclitus’ klassieke filosofie dat niemand ooit twee keer in dezelfde rivier kan stappen. Alles verandert.

Marjorie Prime (her)benadert James’ vraagstukken in een posthumanistische context. Wat als ons geheugen niet alleen onbetrouwbaar is, maar ook nog eens verworpen kan worden als de belangrijkste bron van onze herinneringen? Met hulp van de mens kan Hamms A.I.-hologram een wereld scheppen in detail, waarbij de kloof tussen de situaties van toen en de herinneringen van nu almaar groter wordt.

Marjorie Prime heeft qua thematiek dan misschien veel weg van een Black Mirror-aflevering, in tempo en toonzetting konden film en de serie haast niet verder van elkaar verschillen. Waar Black Mirror vaak imponeert door ingenieus schrijfwerk en uitgekiende wendingen, komt in Marjorie Prime alles met mate. De lome pacing en de eenheid van setting (de complete film speelt in de vertrekken van een villa aan zee) passen bij de herkomst van het scenario: regisseur Michael Almereyda (Experimenter) bewerkte voor deze futuristische kammerspiel-film een theaterstuk van Jordan Harrison (Orange is the New Black). Een saillant detail is dat Lois Smith ook op de planken schitterde als het titelpersonage.

De poëtische beelden krijgen doorheen de film een steeds onbehaaglijkere ondertoon. De snijdende score van Mica Levi (Under the Skin) versterkt het gevoel dat de grenzen tussen het menselijke en het artificiële aan het vervagen zijn. Perspectieven op de aard van de verschillende personages verschuiven aan de lopende band, maar de kracht van Almereyda’s regie ligt erin dat daar nooit te veel nadruk op gelegd is.

Wat maakt ons menselijk, en beter nog: wat maakt ons uniek? In de toekomst van het heden is het antwoord op die vraag complexer dan ooit.

Beoordeling: [usr 3.5]
Marjorie Prime (2017)/99 min./Drama/Regie: Michael Almereyda/Mert Jon Hamm, Lois Smith, Geena Davis e.a.

Marjorie Prime draait vanaf morgen in de Nederlandse zalen