Terry Gilliam is er glorieus in geslaagd om een film over Terry Gilliam te maken. De fictie moet weer het echte verhaal worden – in de fantasierijke werelden van de Amerikaan geldt dat de droom moeiteloos in de werkelijkheid mag overgaan. Het verloop van The Man Who Killed Don Quixote doet dan ook vermoeden dat Gilliam met Adam Driver uiteindelijk vooral zichzelf castte. Langzaamaan zien we hoe het verhaal voor Toby weer gaat leven. Hoe het dystopische reclamewereldje moet buigen voor de kinderlijke verbeelding. De fantasie neemt de regie over; de derde akte is een wonderlijke potpourri van extravagant set design en raadselachtige kostuumkeuzes. Niemand geeft nog om narratieve samenhang als er mensen in paarse Ku Klux Klaneske toga’s rondlopen. Zeker niet als er ondertussen om de haverklap Russische bodyguards in maatpakken passeren.
In de First Reformed-kerk te Snowbridge, New York luistert een handvol bezoekers naar een preek van Ernst Toller (Ethan Hawke). De lege banken vertellen een verhaal: wat eens een plaats van samenkomst was, ademt nu verval en verlatenheid. Buiten de tijden van de mis leidt Toller wat toeristen rond. Het orgel doet het niet meer, maar er zijn nog voldoende souvenirs. Vooral de First Reformed-petjes worden warm aanbevolen. Ze passen altijd.
‘’Religie is opium voor het volk’’, quoteren we Karl Marx naar hartenlust. Maar was religie binnen de ideologie van de Duitse denker niet eerder opium van het volk? Onder het juk van de kapitalistische tirannie zoeken arme burgers naar een medicijn dat hoop biedt in hopeloze tijden. Dat medicijn wordt religie; de perfecte illusie, door de mens zelf geschapen, verzacht de pijn van een drukkend bestaan.
De brave burgermaatschappij predikt een moraal van orde en regelmaat, van vaste patronen en plichtsvervulling. De brave burgers, dat zijn Zij. Wij zijn anders – en Wij begint als een groep rebellerende jongeren aan het begin van de zomer de natuur intrekt. Tijdens hun odyssee van de vrijheid worden morele grenzen verkend, opgerekt, volledig verworpen.
Hirokazu Koreeda opent met een climax. In de openingsscène zien we hoe Misumi (Kôji Yakusho) met de nacht als getuige een fabriekseigenaar van het leven beroofd. Advocaat Shigemori (Masaharu Fukuyama) hoeft geen enkele moeite te doen om een bekentenis los te weken, maar de grote waarom-vraag is oneindig veel complexer. Misumi benadert zijn motief met een haast psychopatische onverschilligheid – de waarheid van nu is over tien minuten weer gevlogen. Shimegori ziet het met lijdzame ogen aan. Wie niet oppast, verdrinkt in Rashom-onzekerheid (die toespeling ontleen ik aan een ander), waarbij de tot subjectiviteit veroordeelde mens de waarheid uiteindelijk nooit kan kennen.
In het prentenboek van de dieren-jagers ontbreekt een hoofdstuk voor de mens, zegt de licht ontvlambare Pascal (Johnny Flynn) tijdens een onderkoelde autorit. De blik van Moll (Jessie Buckley) spreekt mysterieuze boekdelen. Vertwijfeling en fascinatie strijden om voorrang bij een vrouw die uiteindelijk vooral zichzelf wil vinden.
”Als je alleen jezelf hebt, kun je wel inpakken”, preekt de verlichte Donnie (Jonah Hill) tijdens een bijeenkomst van zijn markante praatgroepje. Na zo’n semi-religieuze oneliner moét alcoholverslaafde annex cartoonist John Callahan (1951-2010- vertolkt door Joaquin Phoenix) haast wel naar de fles grijpen. Uiteindelijk heeft hij toch vooral zichzelf.
Kunnen we wel kunst maken van recent leed? Het was de vraag die centraal stond in de laatste Ondertussen van indebioscoop. De directe aanleiding: een film over de schietpartij op Utøya (2011), gepresenteerd én bekritiseerd op het filmfestival van Berlijn. Discutabel bleek vooral de keuze om een onconventionele filmvorm (een onafgebroken long take in real time) te hanteren, en daarmee de aandacht van het publiek sterker op het uitgesproken camerawerk te vestigen. De lijn tussen empathie en sensatiezucht is gevaarlijk dun.
In het openingsshot van Hereditary zien we een verfijnde miniatuur van een groot landhuis. Het interieur beheerst de bewoners; levenloze vormpjes die verdwijnen in een groter geheel. Tot de camera langzaam inzoomt. We onze blik verleggen naar één van die vele kamers. En het levenloze tot leven komt.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
