Ik had Michael Bay nooit gehouden voor een regisseur die zijn film zou vormen naar een religieus meta-narratief. Natuurlijk, een regisseur die niet zelf schrijft werkt altijd samen met zijn screenwriter(s) (hier Alex Kurtzman, Roberto Orci en Caspian Tredwell-Owen), maar het is toch opmerkelijk dat het Bijbelboek Genesis aan de basis ligt van wat in 2005 The Island zou worden.
Is de wereld van het beeld wezenlijk anders dan de wereld van de tekst? Sommige romanschrijvers zouden instemmend knikken – sommige filmmakers ook. Toch loopt de geschiedenis over van verrassende samenwerkingen tussen het geschrevene en het aanschouwelijke. Syntheses, zo je wilt. De tekst kan niet meer zonder het beeld, en wie het beeld ziet denkt aan de tekst. Een perfect voorbeeld van zo’n verbond vinden we in Botticelli: Inferno: een documentaire over de tekeningen die ’s werelds grootste poëzie een gezicht gaven.
Lees verder Recensie: Botticelli: Inferno [Artdoc, Ralph Loop, 2018]
In de openingsscène van La Prière lijken de ogen van de 22-jarige Thomas de camera een fractie van een seconde te doorboren. Dat wil zeggen: na zijn schichtige blik volgt er geen corresponderend beeld, geen point of view. Kijkt Thomas naar ons? Of moeten we ons een spiegel inbeelden? Zeker is dat onze hoofdpersoon later in de film opnieuw een bepalende blik naar opzij zal werpen. Waarop het beeld wél correspondeert, in de vorm van een persoon. En dat verandert alles.
In Kandahar is de burka op een paar momenten een venster waardoor we de wereld bekijken. Die wereld is klein en groot tegelijk; de reis die de protagoniste aflegt is een lange, maar iedere locatie die ze aandoet wordt haar eigen microkosmos. Wie zijn persoonlijke doel wil bereiken kan niet om het publieke hier en nu heen.
In de First Reformed-kerk te Snowbridge, New York luistert een handvol bezoekers naar een preek van Ernst Toller (Ethan Hawke). De lege banken vertellen een verhaal: wat eens een plaats van samenkomst was, ademt nu verval en verlatenheid. Buiten de tijden van de mis leidt Toller wat toeristen rond. Het orgel doet het niet meer, maar er zijn nog voldoende souvenirs. Vooral de First Reformed-petjes worden warm aanbevolen. Ze passen altijd.
Tussen februari en juni 2018 volgde ik aan de Universiteit van Antwerpen het vak Wereldcinema. Bij de onderwerpkeuze van mijn grote eindpaper heb ik me willen toespitsen op één van mijn grote academische interesses: het Israëlisch-Palestijnse conflict. In onderstaande longread, voorzien van extra beeld en analyses van de twee besproken films [trailers onderaan essay], ga ik in op een eenvoudige maar prangende vraag: op welke wijze representeren de films en cineasten in kwestie hun politieke Zelf en de politieke Ander?
Lees verder Longread: Het Israëlisch-Palestijnse conflict in Etz Limon (2008) en Omar (2013)
In het openingsshot van Hereditary zien we een verfijnde miniatuur van een groot landhuis. Het interieur beheerst de bewoners; levenloze vormpjes die verdwijnen in een groter geheel. Tot de camera langzaam inzoomt. We onze blik verleggen naar één van die vele kamers. En het levenloze tot leven komt.
Is er een verklaring voor ongeremd geweld, en kunnen we in de psyche kruipen van geweldplegers? We stellen deze vragen maar al te vaak om ons tot antwoorden te kunnen wenden. We zoeken en vinden grote verhalen (erfzonde – boete – schuld), óf we verhouden ons tot het idee dat alles en iedereen kwaad kan doen. Kwaad is dan gewoon, banaal: het zit verstopt in de kleine hoekjes van ons doodnormale menszijn.
Lees verder De banaliteit van het kwaad: Elephant en We Need To Talk About Kevin
Wie mij een beetje kent, weet misschien dat het Israëlisch-Palestijnse conflict mijn bijzondere interesse heeft. De heftige actualiteit van deze weken bracht én brengt me weer terug naar de cursus die ik over deze complexe politiek-historische situatie heb gevolgd. Ik schreef destijds over een boek dat het verleden heel dichtbij brengt: Judas van de Israëlische schrijver Amos Oz. Een aanrader voor diegenen die meer willen voelen en begrijpen van een realiteit die zich maar al te vaak tot onoverbrugbare tegenstellingen laat herleiden. Lees verder Essay: de rol van David Ben Goerion in Amos Oz’ Judas
In de wereld van November lopen fictie en realiteit naadloos in elkaar over. De fantas(ma)tische toon van de film wordt gezet als een uit de kluiten gewassen wandelende tak in de openingsscène een koe terugbezorgt bij zijn rechtmatige eigenaar. Betoverende zwart-witbeelden zijn het visitekaartje van een naarstig vreemde wereld.