Op 11 Maart werd in EYE de film Los Angeles Plays Itself (2003) vertoond in het kader van de themareeks This is Film! Heritage in Practice. De lezing van de dag ging over het thema ‘copyright’. In mijn verslag voor indebioscoop ga ik uitgebreid in op de film en het thema.
Klik hier om ”een stad als een masker” te lezen.
Klik hier om een andere bijdrage over Los Angeles Plays Itself te lezen, die ik eerder al schreef voor Cine.nl.
De beelden in The Trial komen van een rechtelijk showproces, in het najaar van 1930 gedocumenteerd door de socialistische Sovjet-staatspartij. De term ‘showproces’ vangt de ambiguïteit van het gevorderde toneelstuk op voorbeeldige wijze. De setting van het proces is zo formeel als ze maar zijn kan; één voor één getuigen vermeende samenzweerders tegen de staat, leden van de zogeheten ‘Industriële Partij’, voor een aangestelde aanklager. In de montage passeren de smetteloze bekentenissen van een goede handvol contrarevolutionairen de revue, waarna de aanklager in lijn met de passende wetsartikelen het verdict voorleest. Tot zover dekt ‘proces’ de lading perfect. Tenzij je weet dat die ‘Industriële Partij’ in feite nooit bestaan heeft, en dat de getuigen acteurs in schaapskleren zijn. Plots klikt het enthousiaste applaus van het toegestroomde publiek als de cue van een televisieshow.
Lees verder Recensie: The Trial [Sergei Loznitsa, 2018]
‘Laten we met de aandacht naar binnen alles wat er leeft welkom heten,’ klinkt het tijdens een kringsessie aan het begin van deze documentaire. Gedwee volgt een groep jonge mensen de aanwijzingen van de instructrice, ergens tussen collectieve hypnose en Nederland in beweging. Het tafereel duurt niet al te lang. Na een halve minuut worden de jongeren uitgenodigd het contact met de stoel en de vloer te zoeken en tegelijk de beelden van iedereen weer ‘naar binnen te laten vallen.’
Lees verder Recensie: ‘Nu Verandert Er Langzaam Iets’ [Menna Laura Meijer, 2018]
Wie de wetten van de mens afwijst, houdt alleen de natuur nog over als bondgenoot. Het mag uiteindelijk geen drempel heten voor de zestigjarige Nils Leidal, die aan het begin van het bescheiden filmportret Drømmeland zijn paspoort aan de vlammen toevertrouwt. In een beknopte YouTube-tirade worden overheid, banken en corporaties in hun meest algemene zin aan de schandpaal genageld.
Lees verder Recensie: Drømmeland [Joost van der Wiel, 2019]
Enige tijd geleden deelde ik op mijn blog het Engelstalige essay ”Emotional truth over politics? the voice of the director in The Act of Killing”. Onlangs heb ik dit essay vertaald naar het Nederlands n.a.v. het programma ‘Shell Shock‘ in EYE Filmmuseum (22 maart-22 mei). Je kunt de vertaling hier terugvinden: klik.
Voor Cine.nl werkte ik mee aan een stuk over bijzondere essayfilms rond steden en herinneringen daaraan. Mijn bijdrage bestond uit een stukje over het bijna drie uur lange Los Angeles Plays Itself:
Natuurdocumentaire The Ancient Woods is meer dan een natuurdocumentaire. Dat ‘genre’, als je daar al van kunt spreken, lijkt nog altijd gemonopoliseerd door grootscheepse films en series als [Planet] Earth en Frozen Planet. De bewonderde blauwdrukken binnen die categorie hebben doorgaans twee dingen gemeen: de meest geavanceerde cameratechnologie zorgt ervoor dat we kúnnen zien, terwijl een voice-over met goddelijk tembre (meestal een man) ons vertelt wat we moéten zien. Waar ik persoonlijk nog altijd een zwak heb voor de visuele fijnzinnigheid en de natuurlijke schoonheid van dit soort films, voel ik me (te) vaak ook sterk gestuurd in mijn perceptie. Wanneer verlaat de mens zijn commentaarpositie, laat ze het grote vertellen over aan de natuur zelf? Het is precies in de wereld van die schurende conventie dat The Ancient Woods als geroepen komt.
Lees verder Recensie: The Ancient Woods [Mindaugas Survila, 2017]
We use storytelling to escape from our most bitter and indigestible truths. One of the constants in all the stories we tell, across all cultures, is this Star Wars morality: a division of the world into good and evil. Good guys and bad guys only exist in stories. Every act of evil throughout history has been committed by human-beings like us, and every time we divide the world into good guys and bad guys, we actively deceive ourselves. And it’s a dangerous lie, because it helps us run away from the unpleasant reality that evil is something human. (…)There are no evil people, there are only people who commit evil. Whenever we take that leap, from people who do evil to evil people, then we’re just using stories to escape from the things in ourselves that we cannot face up to.
-Joshua Oppenheimer-[1]
In 1965 and 1966, followers of Muhammad Suharto’s anti-communistic regime tortured and murdered at least half a million people.[2] The perpetrators were never officially punished for their crimes. History is always written by the victors, and in their grand narrative, justice has been done. This explains the surrealistic opening of Joshua Oppenheimers The Act of Killing (2012): Anwar Congo’s re-enacted execution on the rooftop (illustr. 1) is a horrifying showcase of a self-proclaimed war hero. What we may expect is regret, what we actually see is pride.[3]
Lees verder Emotional truth over politics? The voice of the director in The Act of Killing
Is de wereld van het beeld wezenlijk anders dan de wereld van de tekst? Sommige romanschrijvers zouden instemmend knikken – sommige filmmakers ook. Toch loopt de geschiedenis over van verrassende samenwerkingen tussen het geschrevene en het aanschouwelijke. Syntheses, zo je wilt. De tekst kan niet meer zonder het beeld, en wie het beeld ziet denkt aan de tekst. Een perfect voorbeeld van zo’n verbond vinden we in Botticelli: Inferno: een documentaire over de tekeningen die ’s werelds grootste poëzie een gezicht gaven.
Lees verder Recensie: Botticelli: Inferno [Artdoc, Ralph Loop, 2018]
De realiteit kan mensen voor de gek houden. L’Arrivée d’un train en gare de la Ciotat (1896), één van de eerste (kort)films ooit gemaakt, toont niets meer dan de aankomst van een stoomtrein op het lokale station. Toch brak er paniek uit in de Parijse zaal waar de vertoningen plaatsvonden. Bezoekers waren nog niet gewend aan misschien wel de belangrijkste eigenschap van film: de mogelijkheid om beweging te projecteren binnen een tweedimensionaal kader. De trein kon ieder moment het beeld verlaten en de ruimte betreden. Lees verder Recensie: Lumiere! L’Aventure Commence (2016) [Documentaire]