De troosteloze leefomgeving van de vijftienjarige Eryk laat weinig te wensen over. Een stenen basketbalpleintje geeft nog de meeste kleur aan de vermetele contouren van een zielloos Pools dorpje. Buitenshuis en binnenhuis opereren in een afgebladderd continuüm. ”Alles is hier kapot, niets wordt meer gemaakt’, klinkt het uit de mond van Eryks getroebleerde moeder. Die uitspraak slaat net zo goed op het interieur als op de verstoorde familiedynamiek.
De achtjarige Shula is een heks, beweert een snuggere getuige voor het plaatselijke gezag. Toen hij aan het werk was op het land stond ze ineens voor hem. Bijl in de hand, een mysterieuze schaduw boven zijn hoofd. Het bleek een droom te zijn. Maar toch: een getuigenis. De beambte van dienst belt met de uitbater van het nabijgelegen heksenkamp, een toeristische trekpleister die we in de voorafgaande scène al bezocht hebben. Of ze haar identiteit ontkend heeft, is de hamvraag van de nonchalante profiteur. Dat blijkt niet het geval. Een heks dus. Lees verder Recensie: I Am Not a Witch [Rungano Nyoni, 2017]
In de openingsscène van La Prière lijken de ogen van de 22-jarige Thomas de camera een fractie van een seconde te doorboren. Dat wil zeggen: na zijn schichtige blik volgt er geen corresponderend beeld, geen point of view. Kijkt Thomas naar ons? Of moeten we ons een spiegel inbeelden? Zeker is dat onze hoofdpersoon later in de film opnieuw een bepalende blik naar opzij zal werpen. Waarop het beeld wél correspondeert, in de vorm van een persoon. En dat verandert alles.
Met de release van Journeyman in het vizier keek ik uitgebreid terug op Paddy Considines Tyrannosaur (2011). Deze flashback-recensie is tevens mijn schrijfdebuut voor Cine.nl.
”Antiheld Joseph (Peter Mullan) heeft zich tot zijn eigen misère veroordeeld, het grauw-realistisch gefilmde noorden van Engeland doet de rest. Dit is het soort leefomgeving waarin je brokstukken niet meer opruimt. Ze passen perfect in het decor.”
Wie danst er nu als hij eigenlijk nooit vooruit komt? De Foxtrot uit de filmtitel kun je lezen als een metafoor voor oorlog: het strijden tegen een onbekende vijand, het lijden dat nooit stopt. Soldaten zijn pionnen in een spel zonder console. En dus slaan toeval en willekeur om de haverklap toe. In Samuel Maoz’ debuutfilm Lebanon (2009) en des te meer in het ontstellende Foxtrot. De dans met leven en dood krijgt in dit Israëlische drama een uniek filmisch karakter.
‘’Religie is opium voor het volk’’, quoteren we Karl Marx naar hartenlust. Maar was religie binnen de ideologie van de Duitse denker niet eerder opium van het volk? Onder het juk van de kapitalistische tirannie zoeken arme burgers naar een medicijn dat hoop biedt in hopeloze tijden. Dat medicijn wordt religie; de perfecte illusie, door de mens zelf geschapen, verzacht de pijn van een drukkend bestaan.
Lees verder Recensie: Deus E O Diabo Na Terra do Sol (Glauber Rocha, 1964)
Hirokazu Koreeda opent met een climax. In de openingsscène zien we hoe Misumi (Kôji Yakusho) met de nacht als getuige een fabriekseigenaar van het leven beroofd. Advocaat Shigemori (Masaharu Fukuyama) hoeft geen enkele moeite te doen om een bekentenis los te weken, maar de grote waarom-vraag is oneindig veel complexer. Misumi benadert zijn motief met een haast psychopatische onverschilligheid – de waarheid van nu is over tien minuten weer gevlogen. Shimegori ziet het met lijdzame ogen aan. Wie niet oppast, verdrinkt in Rashom-onzekerheid (die toespeling ontleen ik aan een ander), waarbij de tot subjectiviteit veroordeelde mens de waarheid uiteindelijk nooit kan kennen.
Lees verder Recensie: The Third Murder [Hirokazu Koreeda, 2017]
In het prentenboek van de dieren-jagers ontbreekt een hoofdstuk voor de mens, zegt de licht ontvlambare Pascal (Johnny Flynn) tijdens een onderkoelde autorit. De blik van Moll (Jessie Buckley) spreekt mysterieuze boekdelen. Vertwijfeling en fascinatie strijden om voorrang bij een vrouw die uiteindelijk vooral zichzelf wil vinden.
”Als je alleen jezelf hebt, kun je wel inpakken”, preekt de verlichte Donnie (Jonah Hill) tijdens een bijeenkomst van zijn markante praatgroepje. Na zo’n semi-religieuze oneliner moét alcoholverslaafde annex cartoonist John Callahan (1951-2010- vertolkt door Joaquin Phoenix) haast wel naar de fles grijpen. Uiteindelijk heeft hij toch vooral zichzelf.
Lees verder Recensie: Don’t Worry, He Won’t Get Far On Foot [Gus van Sant, 2018]
Kunnen we wel kunst maken van recent leed? Het was de vraag die centraal stond in de laatste Ondertussen van indebioscoop. De directe aanleiding: een film over de schietpartij op Utøya (2011), gepresenteerd én bekritiseerd op het filmfestival van Berlijn. Discutabel bleek vooral de keuze om een onconventionele filmvorm (een onafgebroken long take in real time) te hanteren, en daarmee de aandacht van het publiek sterker op het uitgesproken camerawerk te vestigen. De lijn tussen empathie en sensatiezucht is gevaarlijk dun.