Wat is het ultieme bindmiddel van opeenvolgende familiegeneraties? Zijn het de warme herinneringen aan vroeger, die nóg dierbaarder worden naarmate opa’s en oma’s het leven laten? Of zijn het net zo goed de plekken en objecten, de tastbare merktekens die ervoor zorgen dat je het verleden aan kunt blijven raken? In het openhartige Where Dragons Live gaan beide vliegers met evenveel windkracht op. De ervaren documentairemaakster Suzanne Raes reisde na verschillende projecten op Nederlandse bodem naar Oxford, waar ze de mythisch getinte kroniek van drie generaties aandachtig tot leven brengt.
Elke oorlog wordt twee keer gevochten, stelt de introtekst waar The Sympathizer mee aftrapt. Een keer op het strijdveld en een keer in de herinnering. Deze miniserie draait om dat tweede gevecht, al beperkt de missie van de hoofdpersoon zich niet tot een mentaal steekspel. De memoires van een geplaagde undercoveragent doen de eindfase van de Vietnamoorlog nog eens dramatisch herleven, maar het echte verhaal begint pas daarna, in de Verenigde Staten. Ironisch genoeg brengt de uitwerking van het intensieve dubbelspel vooral dubbele gevoelens met zich mee.
De kenners die het festivalaanbod van CinemAsia programmeren, bestrijken geografisch én filmisch zo’n immens terrein dat het extra prikkelt om zelf naar gedeelde thema’s en andere overeenkomsten te zoeken. Deze editie gaan ten minste vier geselecteerde titels over het vloeibare spectrum van verlies, verval, rouwverwerking en herinnering. Wat hebben films uit India, China, Taiwan en zelfs Costa Rica te zeggen over de dingen van het leven die onherroepelijk voorbij gaan?
Lees hier mijn volledige verslag van vier titels uit het programma van CinemAsia 2024.
Er was en is in Nederland dringende behoefte aan een ruimere publieke duiding van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). De Oost (2020) baarde opzien en imponeerde op filmisch vlak, maar zorgde door zijn rigoureuze fictie (de ontwikkeling van een heus lespakket ten spijt) bovenal voor een gespannen respons vanuit de veteranengemeenschap. Ook Indië Verloren… (premièretitel Selling a Colonial War) ontmantelt het Nederlandse politieke en militaire ingrijpen op de archipel, maar staart zich gelukkig niet blind op het aanwakkeren van een nationaal schuldcomplex.
Een peinzende pater familias wendt zijn blik tot de woonkamer van een huis dat al generaties meegaat. Zijn dochters en enige zoon wonen er al lang niet meer, maar morgen komt de volledige familie weer bij elkaar. Alleen de vader weet dat hij de verhoudingen tijdens de gezamenlijke maaltijd flink op scherp zal moeten zetten. Wat volgt is een verbaal steekspel van ongeloof, teleurstelling en verwijt, dat ironisch genoeg pas weet te overtuigen als Familia eigenlijk al over zijn hoogtepunt is.
In het Rusland van Vladimir Poetin bepaalt het heersende regime welke herinneringen tellen en welke beter verborgen blijven. De massagraven van het tijdperk Stalin, tastbare tekens van de macht van toen, zijn ongewenste ballast voor de zwijgcultuur van nu. In The Dmitriev Affair volgt de Nederlandse documentairemaakster Jessica Gorter op betrokken wijze de man die in 1997 zo’n graf vond en de inhoud openbaarde. De voorbije jaren is zijn leven getekend door gevangenschap, vereenzaming en verlies.
De geanimeerde documentaire Aurora’s Sunrise tekent een onvoorstelbaar dunne lijn tussen de persoonlijke beleving van een historisch trauma en de representatie daarvan. Luttele jaren na het ontvluchten van de Armeense genocide (1915) werd een getroffen tienermeisje in New York gecast als vertolker van haar eigen leed. Deze gemankeerde film over haar leven zorgt voor gemengde gevoelens: de makers onderstrepen terecht hoe belangrijk het is deze volkenmoord te erkennen en te memoreren, maar stappen daarbij te makkelijk over de schrijnende rol van de door Hollywood misbruikte Aurora heen.
Ruim drie jaar geleden werd het bestaan van de negentienjarige Gijs op zijn kop gezet door de onverwachtse zelfdoding van zijn familie-en zielsverwant Arie. Mijn Grote Broer gaat de onvermijdelijke ‘waarom’-vraag niet uit de weg, maar verbeeldt bovenal het verdriet en de veerkracht van de mensen die achterbleven. Het resultaat is een intieme, confronterende documentaire, die door de karakteristieke humor van de goudeerlijke Gijs ook een onverwachte dosis luchtigheid bevat.
Hoeveel inlevingsvermogen heb je nodig om de geschiedenis van een vroegere generatie te begrijpen? In Kleinkinderen van de Oost stellen Daan van Citters en Joenoes Polnaija, beiden te zien in het veelbesproken oorlogsdrama De Oost van Jim Taihuttu, beladen vragen over de militaire diensttijd van hun grootvaders. De diepe betrokkenheid van het tweetal zorgt voor een eerlijke, urgente documentaire, maar maakt het ook moeilijker om door een breder kader naar hun verhaal te kijken.
In mijn CinemAsia-preview van afgelopen week besteedde ik al de nodige aandacht aan The Exiles en Autobiography, twee films uit Indonesië die iets belangrijks gemeen hebben: ze gaan allebei over de traumatische regeerperiode van Soeharto (1968-1998), of, specifieker nog, over de sporen die die regeerperiode in het collectieve geheugen van het land heeft nagelaten.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.