Met tact en gevoel verbeeldt het Ierse drama The Quiet Girl de belevingswereld van een verlegen negenjarig meisje. Aan niets is te zien dat regisseur Colm Bairéad met dit bescheiden, maar betekenisvolle coming-of-ageverhaal pas zijn eerste serieuze speelfilm aflevert.
Klik hier om verder te lezen.
Lees verder Recensie: The Quiet Girl [Colm Bairéad, 2022]
Een idyllisch beeld: kraanvogels nemen een vlucht boven Moskou terwijl twee gezworen minnaars de liefde vieren. En dan de oorlog, als ruwe verstoorder van “te mooi om waar te zijn”. Als de kraanvogels overvliegen wordt vandaag de dag geëerd als het vroegste hoogtepunt van de Russische nieuwe golf (1957-1968).
Lees verder Recensie: Als de Kraanvogels Overvliegen (The Cranes are Flying) [Mikhail Kalatozov, 1957]
Op het afgelopen IFFR was ik aanwezig bij de masterclass van de Mexicaanse filmmaker Carlos Reygadas, wiens Nuestro Tiempo (2018) in de festivalzalen draaide. Het werd een inspirerende middag, met name door de gepassioneerde manier waarop Reygadas zijn visie op cinema deelde en toelichtte. Ik schreef er een stuk over voor filmmagie, waarin ik mijn kijkervaring van Nuestro Tiempo en inzichten vanuit de masterclass samenbreng:
Edit januari 2023: de (oude) website van filmmagie is sinds najaar 2020 niet meer toegankelijk, zie onder voor de gekopieerde tekst uit eigen archief
Lees verder NUESTRO TIEMPO: MASTERCLASS CARLOS REYGADAS [IFFR 2019]
Tussen 10 en 30 januari is EYE Amsterdam het decor voor een retrospectief rond de Taiwanese cineast Ming-liang Tsai. Het filmprogramma is ook een prachtgelegenheid voor de Nederlandse première van Tsai’s VR-installatie The Deserted (2017). Tijdens een voorbezichtiging van de installatie wordt één van de rode draden in een inmiddels omvangrijke oeuvre zichtbaar: Tsai’s eindeloze sympathie voor de eenzame zielen, die verlaten maar gelukkig niet geheel vergeten zijn.
Lees verder Filmisch verlaten: Het oeuvre van Ming-liang Tsai in EYE
Pawlikowski’s filmstijl is een nieuwe viering van het verstillende zwart-wit dat Ida (2013) tot een succes maakte. Mede door de contrastrijke fotografie wanen we ons daadwerkelijk in het verleden. Cold War gaat nog een stap verder: de beelden resoneren niet alleen in een ‘traditie’ (zie dit Cine-artikel) van hedendaagse zwart-witfilms, ze verwijzen impliciet ook naar een grootheid uit de Europese arthouse-canon. Ergens halverwege de film glijdt de camera langzaam langs een kade, waaraan zich een haast mythisch schouwspel voltrekt. Een verliefd koppel viert de liefde in de verte tussen water en land. Het mistroostige besef van afstand (de camera is op de boot geplaatst waarin Zula en Wiktor zich bevinden) wordt nog eens versterkt door de trage beelddynamiek. Is dit het antigif voor de idyllische woestijnscène in Michelangelo Antonioni’s Zabriskie Point (1970)? Daar vervlochten de lichamen van verschillende stellen zich in de aanloop naar de onvermijdelijke destructie. Hier, in het zwart-wit van een verscheurd Europa, lijkt de scheiding van het begin af aan al bewerkstelligd: de liefde is conditioneel. Er is zelfs geen perspectief om te dromen, om in de romantiek te verdwalen voordat, pak ‘m beet, het muzikale geweld van Pink Floyd uitbreekt en de wereld ontploft. In Cold War staat de wereld zodanig op scherp dat Wiktor en Zula zich constant tussen vluchten en stilstaan bewegen. De scheiding is de norm geworden.
Uit het volledige stuk voor Indebioscoop:
De camera twijfelt: verkent ze de lichamen van haar protagonisten of doorboort ze die? Als kijker voor het scherm kun je fysiek geen kant meer op. Iedere vorm van reflectie brengt je direct bij de menselijke ziel en daar voorbij. Er is geen droomwereld meer, zoals vaak bij David Lynch: de nachtmerrie van de verscheurde psyche bevindt zich onmiskenbaar in het hier en nu.
In Kandahar is de burka op een paar momenten een venster waardoor we de wereld bekijken. Die wereld is klein en groot tegelijk; de reis die de protagoniste aflegt is een lange, maar iedere locatie die ze aandoet wordt haar eigen microkosmos. Wie zijn persoonlijke doel wil bereiken kan niet om het publieke hier en nu heen.
Kunnen we wel kunst maken van recent leed? Het was de vraag die centraal stond in de laatste Ondertussen van indebioscoop. De directe aanleiding: een film over de schietpartij op Utøya (2011), gepresenteerd én bekritiseerd op het filmfestival van Berlijn. Discutabel bleek vooral de keuze om een onconventionele filmvorm (een onafgebroken long take in real time) te hanteren, en daarmee de aandacht van het publiek sterker op het uitgesproken camerawerk te vestigen. De lijn tussen empathie en sensatiezucht is gevaarlijk dun.
Hoe vaak wordt verlangen niet gestuurd en beantwoord door de lokroep van het (over)spel? Zijn vrouw is weg, haar man is weg – er is geen enkele reden waarom Chow (Tony Leung) en Su (Maggie Cheung) niet aan hun blikkenspel zouden toegeven. Toch kiest Wong Kar-Wai (2046, My Blueberry Nights) daar geen moment voor. Het gevolg? Een goudeerlijk en doorleefd melancholisch filmessay over de randjes van de liefde.
Lees verder Recensie: In the Mood for Love (Wong Kar-Wai, 2000)
In de wereld van November lopen fictie en realiteit naadloos in elkaar over. De fantas(ma)tische toon van de film wordt gezet als een uit de kluiten gewassen wandelende tak in de openingsscène een koe terugbezorgt bij zijn rechtmatige eigenaar. Betoverende zwart-witbeelden zijn het visitekaartje van een naarstig vreemde wereld.