Kunnen we wel kunst maken van recent leed? Het was de vraag die centraal stond in de laatste Ondertussen van indebioscoop. De directe aanleiding: een film over de schietpartij op Utøya (2011), gepresenteerd én bekritiseerd op het filmfestival van Berlijn. Discutabel bleek vooral de keuze om een onconventionele filmvorm (een onafgebroken long take in real time) te hanteren, en daarmee de aandacht van het publiek sterker op het uitgesproken camerawerk te vestigen. De lijn tussen empathie en sensatiezucht is gevaarlijk dun.
Wie mij een beetje kent, weet misschien dat het Israëlisch-Palestijnse conflict mijn bijzondere interesse heeft. De heftige actualiteit van deze weken bracht én brengt me weer terug naar de cursus die ik over deze complexe politiek-historische situatie heb gevolgd. Ik schreef destijds over een boek dat het verleden heel dichtbij brengt: Judas van de Israëlische schrijver Amos Oz. Een aanrader voor diegenen die meer willen voelen en begrijpen van een realiteit die zich maar al te vaak tot onoverbrugbare tegenstellingen laat herleiden. Lees verder Essay: de rol van David Ben Goerion in Amos Oz’ Judas→
In de nazomer van 1945 arriveren twee orthodoxe Joden in een klein Hongaars dorpje. De nieuwkomers handelen bedachtzaam, gereserveerd: het leed dat ze meedragen vraagt om een gepast stilzwijgen. Voor de bewoners vertelt het plotse bezoek een heel ander verhaal. Terwijl de Joden met paard en wagen de omgeving intrekken, pakken donkere wolken zich samen boven een verzwegen dorpsgeschiedenis.
Ogenschijnlijk kleine woorden krijgen in The Insult massieve betekenis. Wat begint als een burenruzie mondt uit in een geladen rechtszaak, waarbinnen de tragische geschiedenis van het Israëlisch-Palestijnse conflict een hoofdrol opeist. Het levert nu al één van de meest aangrijpende en doorleefde drama’s van het filmjaar op.
We zijn het weten kwijt. Onze uitspraken over de werkelijkheid om ons heen zijn intrinsiek relatief, want alles is relatief – ook de werkelijkheid. In De Fatale Strategieën haalt de Franse filosoof Jean Baudrillard (1929-2007) een citaat aan van de ongrijpbare denker Elias Canetti (1905-1994), die zijn weeklacht liet klinken over het verlies van de ‘werkelijke’ geschiedenis: ‘’Vanaf een bepaald punt was de geschiedenis niet meer werkelijk. Zonder het te merken verliet de hele mensheid opeens de werkelijkheid: alles wat sindsdien gebeurd was, zou helemaal niet waar zijn; we hadden het alleen niet opgemerkt. Het zou nu onze taak zijn dat punt te vinden, en zolang we het niet hadden, zouden we gedwongen zijn in onze huidige vernietiging te berusten’’.[1] Laat dit ledige tij zich nog keren?
Op ronduit iconische wijze vertolkt Gary Oldman Winston Churchill, de man die tijdens de Tweede Wereldoorlog eigenhandig een einde maakte aan de zogeheten Britse politics of appeasement. Niet onderhandelen, niet toegeven: alleen door de strijd op alle fronten te openen zouden de geallieerden in staat zijn de opmars van de Nazi-troepen te stuiten.
Gisteravond zag ik in een volle zaal mother!, de nieuwe film van Darren Aronofsky. Daarover kan ik één ding kwijt: dit is zonder meer een titel die mensen zal (blijven) verdelen. Lyrische reacties gaan nu al hand in hand met ronduit negatieve uiteenzettingen. En ik? ik kan eigenlijk niet over deze film praten zonder dikke spoilers te gebruiken. Ik doe het dus anders, en gebruik de bioscooprelease van mother! om één van Aronofsky’s eerdere films eens onder het vergrootglas te houden.
Soms overvalt een boek je met een haast onverklaarbaar aura van alomvattendheid. A Secular Age (2007) van de Canadese filosoof Charles Taylor (1931-heden) garandeert zo’n effect. Ruim achthonderd pagina’s wijdt de katholieke denker aan het verschijnsel dat wij doorgaans samenbrengen onder de koepelterm ‘religie’. Centraal staan hierbij de verschillen tussen toen en nu; in A Secular Age neemt Taylor ons maar al te vaak mee naar de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd, om dan twee pagina’s later weer voort te borduren op een gedachtegoed dat postmoderniteit ademt.
De screening van La Mort de Louis XIV zou binnen tien minuten aanvangen toen mijn oog viel op een artikel in nrc.next. Een partijlid van Jean-Luc Mélenchons radicaal-linkse La France Insoumise reageerde op de aankondiging dat de kersverse Franse president Emmanuel Macron in Versailles het parlement zou toespreken. ‘’Ik heb geen zin om te komen luisteren naar de Zonnekoning in Versailles’’. Ja, de geschiedenis leeft nog steeds…
Dit was één van de grote zomerreleases waar ik het meest naar uitkeek: het slot van de ‘apentrilogie’, de opvolger van het sterke Rise (2011) en het zo mogelijk nog sterkere Dawn of the Planet of the Apes (2014). In dit laatste deel trekt regisseur Matt Reeves alles uit de kast. De strijd tussen apen en mensen bereikt haar lang verwachte hoogtepunt.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
