Net als vorig jaar besteed ik aandacht aan het Imagine Film Festival, dat dit jaar voor de zesde keer plaatsvindt in EYE Amsterdam. Het brede thema (‘fantastische verhalen’) legitimeert een brede waaier aan films: stokoude volksverhalen gaan hand in hand met futuristische tijdreismysteries. Vandaag het tweede recensie-overzicht.
Zijn we allemaal gewoon luie filmconsumenten geworden, chargeer ik moedwillig? Naar aanleiding van negatieve kritieken op het ’trage’ en ambigue Resurrection (Kristof Hoornaert, 2017) discussieerden twee collega’s en ik over beeldtaal, filmkritiek en filmconsumentisme.
Throughout the past decades, cinema has optimized (the illusion of) depth and movement throughout space. On the two-dimensional screen, we see projected shadows that nonetheless convince us we enter another dimension, in which carefully constructed characters confront us with our hopes, dreams and desires. While there are many subjective examples when referring to the best movies ever made, films like La Régle du Jeu (Jean Renoir, 1939) and Citizen Kane (Orson Welles, 1941) perfected the practice of filmmaking on a technological level. Extremely mobile cameras and deep focus-lenses became the doorways to diegetic spaces that could become sharper, more fluid and extended in a blink of an eye.
Lees verder Breaking the Fourth Wall: Haptic visuality in The Revenant and La Mort de Louis XIV
‘Ik vond die film maar saai. Eigenlijk gebeurt er niets’. Ik heb eens nagedacht hoe vaak ik die zin (of variaties daarop) al niet gehoord heb. Uiteraard diende een definitief antwoord zich niet aan, maar de overdenking sterkte mijn conclusie: een film zonder verhaal is als een schip in de Bermudadriehoek. Laat ik eens onbeschaamd generaliseren: wij mensen zoeken naar ontwikkelingen en gebeurtenissen. Wat we willen zien is niet wat er is, maar wat er verandert. Zonder verandering geen plot, en zonder plot geen film. Of ligt het genuanceerder?
Lees verder Golfbrekers en gebergten: de ’trage’ cinema van Mimosas, Drift en Dead Slow Ahead
Toen ik in september verhuisde naar Antwerpen, begon ik niet alleen aan een master; ik dompelde me ook onder in een andere cultuur. Ik leerde nieuwe mensen kennen, kwam tot verfrissende inzichten. Wat ik zoal ontdekte was dat taal nooit vanzelfsprekend is. Eigenlijk wist ik dat al, maar ik werd nog maar eens met m’n neus op de feiten gedrukt. Vlamingen en Hollanders begrijpen elkaar, ze spreken dezelfde ’taal’, maar tegelijk verschillen ze in de raarste details. En eigenlijk is dat alleen maar leuk.
Lees verder Lopen voor gevorderden: de talige verwarring van een eigenzinnige Hollander
De realiteit kan mensen voor de gek houden. L’Arrivée d’un train en gare de la Ciotat (1896), één van de eerste (kort)films ooit gemaakt, toont niets meer dan de aankomst van een stoomtrein op het lokale station. Toch brak er paniek uit in de Parijse zaal waar de vertoningen plaatsvonden. Bezoekers waren nog niet gewend aan misschien wel de belangrijkste eigenschap van film: de mogelijkheid om beweging te projecteren binnen een tweedimensionaal kader. De trein kon ieder moment het beeld verlaten en de ruimte betreden. Lees verder Recensie: Lumiere! L’Aventure Commence (2016) [Documentaire]
Voor dwars interviewde ik twee grote filmliefhebbers, die hun stem lieten horen over een misschien wat ongewoon onderwerp: tegendraadse, of, zo je wilt, dwarse cinema. Het idee van mijn artikel was de filmgeschiedenis door te gaan aan de hand van rebellen, outlaws in een door Hollywood gedomineerde filmwereld. Welke regisseurs sloegen andere paden in en brachten zo vernieuwing en verandering? En met welke ogen kijken we daar vandaag de dag naar?
Lees verder Sinatra zoals je hem nog nooit zag: tegendraadse cinema toen en nu
Net als vorig jaar maak ik vlak voor de Oscaruitreikingen een balans op. Natuurlijk voorspel ik alle winnaars, maar ik waag me ook aan een korte beschouwing van de opvallendste nominaties. En welke namen ontbreken dit jaar eigenlijk?
In Signs and Meaning In the Cinema spreekt de Britse filmtheoreticus Peter Wollen (1938-) zich uit tegen de beperkte erkenning van film studies als een academische discipline. In zijn ogen wordt de esthetiek van het cinematische beeld maar al te vaak herleid tot andere wetenschapsterreinen, waarbij de unieke kwaliteiten van film deels of zelfs volledig terzijde worden geschoven.[1] Wollen behandelt in drie hoofdstukken belangrijke historische pijlers van de filmtheorie: de dialectische montagetheorie van Sergei Eisenstein, de Franse politique des auteurs en de semiologie van onder andere Ferdinand de Saussure en Christian Metz.[2]
Lees verder Essay: het nabije sterven in The Seventh Seal, Wild Strawberries en The Magician
We zijn het weten kwijt. Onze uitspraken over de werkelijkheid om ons heen zijn intrinsiek relatief, want alles is relatief – ook de werkelijkheid. In De Fatale Strategieën haalt de Franse filosoof Jean Baudrillard (1929-2007) een citaat aan van de ongrijpbare denker Elias Canetti (1905-1994), die zijn weeklacht liet klinken over het verlies van de ‘werkelijke’ geschiedenis: ‘’Vanaf een bepaald punt was de geschiedenis niet meer werkelijk. Zonder het te merken verliet de hele mensheid opeens de werkelijkheid: alles wat sindsdien gebeurd was, zou helemaal niet waar zijn; we hadden het alleen niet opgemerkt. Het zou nu onze taak zijn dat punt te vinden, en zolang we het niet hadden, zouden we gedwongen zijn in onze huidige vernietiging te berusten’’.[1] Laat dit ledige tij zich nog keren?